Eyyubiler isimlerini hanedanın kurucusu Selahattin Eyyubi’nin babası Necmeddin Eyyûb’dan almıştır. Devletin kurucusu Selahaddin Eyyubi dir.
Eyyubiler’in tarih sahnesindeki önemli rolleri 1164-1169 yıllarında yapılan Mısır seferleriyle başladı. Mısır seferleri şöyle başlar; Mısır’da vezirlikten uzaklaştırılan FâtımîVeziri Şâver, Musul Atabeyi Nûreddin Mahmud Zengiden yardım istedi. Nûreddin Mahmud Zengî 1164 yılında Şîrkûh’u bir birliğin başında Mısır’a gönderirken yanına yardımcı olarak yeğeni Selahaddin’i verdi.
Haçlılar’ın Mısır’ı işgale teşebbüs etmeleri üzerine (1168-69) Fâtımî Halifesi Âdıd-Lidînillâh ve veziri Şâver, daha önce olduğu gibi Nûreddin Zengî ile Şîrkûh’tan yardım istediler. Büyük çoğunluğu Türkler’den oluşan 7000 civarındaki süvari birliğiyle Mısır’ın yardımına giden Şîrkûh Mısır’da idareyi ele geçirdi ve Fâtımî Halifesi tarafından vezir tayin edildi. İki ay sonra da öldü.
Bunun üzerine yeğeni Selahaddin ordu kumandanları tarafından başkumandan seçildi. Ayrıca Halife onu amcasının yerine vezir tayin etti. Böylece Selahaddin, 26 Mart 1169 tarihinde hem Fâtımîveziri hem de Nûreddin Zengi’nin Mısır ordusu başkumandanı oldu. Ancak tabi olduğu asıl hükümdar Nûreddin Zengi idi.
Selahaddin önce Fâtımî ordusunu ve taraftarlarını idareden uzaklaştırdı. 1169 yılı sonlarında Dimyat’ı kuşatan Bizans-Haçlı kuvvetlerini başarısızlığa uğrattı. İki asır devam eden Şii-Fâtımî idaresine rağmen Sünni kalabilen Mısır halkı Sünni olan Eyyubiler’i destekledi. Selahaddin, bir süre sonra Fâtımî hilafetini ortadan kaldırıp Mısır’da Abbasiler adına hutbe okuttu (13 Eylül 1171).
Bu arada Kudüs Haçlı Krallığı’na karşı başarılı seferler tertip etti ve Eyle’yi aldı. Daha sonra Nûbe (Kuzey Sudan), Yemen ve Libya’ya seferler düzenledi ve bu ülkeleri Nûreddin Zenginin devletine bağladı (1173-1174). Bir taraftan da Bizans ve İtalyan şehir devletleriyle ikili anlaşmalar yaparak dış münasebetlerini geliştirdi. Mısır’ın ticari ve iktisadi durumunu düzeltti. Donanmaya önem verdi. Mısır’da az bulunan demir, kereste, zift gibi stratejik maddeleri temin etmeye çalıştı.
Nûreddin Zengi’nin Dımaşk’ta ölümü üzerine (1174) yerine on bir yaşındaki oğlu el-Melikü’s-Sâlih Nûreddin İsmail geçti.Bunun üzerine Selahaddin bağımsızlığını ilan etti(1174).Devletin başşehri Kahire idi.
Selahaddin Eyyubi Dönemi
Nurettin Mahmut’un ölümü üzerine hükümdarlığını ilan eden Selahaddin, önce Suriye’yi ele geçirdi. Daha sonra Irak topraklarının önemli bir kısmını fethetti. Selahaddin’i ünlü yapan olay Kudüs’ü Haçlılardan almasıdır. Kudüs I. Haçlı Seferi sonunda Haçlılar tarafından ele geçirilmişti (1099).
Filistin’e yönelen Selahaddin, Kudüs kralını Hıttin’de ağır bir yenilgiye uğrattı (1187). Eyyubiler, Hıttin zaferi ile Kudüs ve Filistin’i ele geçirdiler. Bu olay bütün İslam dünyasında ve Batı’da Selahaddin’e büyük ün kazandırdı. Kudüs’ün Müslümanlarca geri alınması, III. Haçlı Seferi’nin düzenlenmesine neden oldu. Bu sefere Alman imparatoru ile İngiltere ve Fransa kralları katıldılar. Alman imparatoru, Tarsus yakınlarında öldü. Ordusu dağıldı. İngiltere ve Fransa kralları Akka Kalesi’ni kuşattılar. Müslümanlar, Akka’nın Haçlılar tarafından alınmasını önleyemediler. Haçlılar daha sonra Kudüs’ü kuşattılar. Kuşatma üç ayı aşkın bir süre sürdü. Fakat Haçlı ordusu bir sonuç alamadı.
İngiltere Kralı Arslan Yürekli Rişar Selahaddin Eyyubi ile bir antlaşma yaparak Avrupa’ya döndü. Antlaşmaya göre, Hristiyan Avrupalılar Kudüs’ü serbestçe ziyaret edebileceklerdi.
Haçlılarla yaptığı barışın ardından ülkesinin savunma tedbirlerini almakla meşgul olan ve daha sonra devlet yönetimini yeniden düzenlemek isteyen Selahaddin 4 Mart 1193 tarihinde Dımaşk’ta vefat etti. Bu sırada devletin sınırları Trablusgarp’tan Hemedan ve Ahlat’a, Yemen’den Malatya’ya kadar uzanıyordu.
Selahaddin Eyyubi, sağlığında ülkesini oğulları ve kardeşleri arasında paylaştırmıştı. Onun ölümüyle ülke topraklarında dört ayrı devlet kuruldu. Kardeşi Turanşah Yemen’de, diğer kardeşi Melik Adil Ürdün ve Kuzey Mezopotamya’da, Selahaddin’in oğullarından el-Aziz Mısır’da, el-Zahir de Hâlep’te (Suriye) kendi devletlerini kurdular.