Canlılar, beslenme yoluyla enerji ihtiyaçlarını ve yapım onarım için gerekli olan besin maddelerini temin eder. Üreticilerden tüketicilere doğru bir ekosistem içinde bulunan canlılar arasında doğrudan ya da dolaylı olarak beslenme ilişkileri söz konusudur.
Canlılar genel olarak beslenme şekillerine göre üç grupta toplanır.
Beslenme Çeşitleri Kaça Ayrılır?
- Ototrof Beslenme
- Fotoototrof Beslenme
- Kemoototrof Beslenme
- Heterotrof Beslenme
- Holozoik Beslenme
- Çürükçül Beslenme
- Hem Ototrof hem Heterotrof Beslenme
İnorganik bileşiklerden kendi organik besinlerini kendileri üreten canlılara ototrof canlılar denir. Bütün ototrof canlılar, ekosistemin üreticiler basamağını oluşturur. Fotosentez yapan ototrof canlılara fotoototrof, kemosentez yapan canlılara ise kemoototrof denir. Enerji kaynağı olarak fotoototroflar güneş ışığını, kemoototroflar ise kimyasal enerjiyi kullanır.
İnorganik maddeleri kullanarak organik madde sentezleyebilen ve dışarıdan hazır olarak organik madde alabilen canlılara hem ototrof hem heterotrof beslenen canlılar denir.
Besinlerini kendileri üretemeyen ve diğer canlılar üzerinden hazır olarak alan canlılara heterotrof canlılar denir.
İhtiyacı olan besini katı parçalar hâlinde alarak yapılan beslenmeye holozoik beslenme denir. Holozoik beslenen canlıların ağız yapısı ve sindirim kanalı, beslenme şekline uygun yapıdadır. Holozoik beslenme üçe ayrılır: Sadece bitkisel besinlerle beslenen canlılara otçul (herbivor), sadece hayvansal gıdalarla beslenen canlılara etçil (karnivor), her iki besin türüyle de beslenebilen canlılara ise hepçil (omnivor) canlılar denir.
Herbivor (otçul) canlılar bitkisel besinlerle beslenir. Ceylan, karaca, antilop, koyun, keçi, eşek, sığır bu gruptaki canlılara örnektir. |
Karnivor (etçil) canlılar, hayvansal besinlerle beslenir. Aslan, sırtlan, timsah, yılan, kurt, kartal bu gruptaki canlılara örnektir. |
Omnivor (hepçil) canlılar, hem bitkisel hem de hayvansal besinlerle beslenir. Ayı, fare, maymun bu gruptaki canlılara örnektir. |
Çürükcül beslenen canlılar, hücre dışına salgıladıkları enzimlerle organik atıkları, ölü bitki ve hayvan kalıntılarını parçalar ve böylece kendileri için gerekli olan besinleri sağlar. Bazı mantar ve bak teriler bu tür canlılara örnektir. |
—————– O —————–