Soğuk Savaş Döneminde Dünyada Bilim, Kültür, Sanat ve Spor

II. Dünya Savaşı’ndan sonra dünya özellikle Avrupa “refah toplumu ve yılları” denen bir döneme girdi.

Bu dönemde Keynesçilik adı verilen ekonomik sistemle üretim ve büyümede hızlı bir artış gerçekleşti. Toplum otomotiv, buzdolabı ve çamaşır makinesi gibi dayanıklı tüketim mallarını kitlesel olarak tüketmeye başladı.

Bu gelişmeler devletin toplumsal işlevinde değişime yol açtı. Kaynağını sigorta kesintilerinden elde eden devlet, artık halkını hastalık, yaşlılık ve işsizlik gibi risklere karşı korumakla görevliydi.

Adını İngiliz iktisatçı J.M. Keynes’ten alan bu anlayışa göre işsizliği engellemek için ücretleri düşürmek yerine talebin artmasını sağlamak, bunun için de para hacminin artırılması, gelir dağılımının düzenlenmesi, faizlerin düşük tutularak tüketim ve yatırımların teşvik edilmesi gerekliydi.

Bu da ancak devlet müdahalesi ile olanaklıydı. Keynesçi politikanın etkisiyle yaşanan bolluk yılları boyunca petrol üretimi ve ticareti sürekli arttı. Petrol hızla kömürün yerini aldı. Petrol, motorlu taşıtlar için öneminin yanı sıra yeni bir kimya sektörünün de gelişmesine yol açtı.

Çok miktarda sentetik kumaş ve plastik malzeme üretilmeye başlandı. II. Dünya Savaşı’ndan sonra bir başka önemli değişim de kentlerin büyümesi ve çok kalabalıklaşmasıdır. Şehirlerin çevresinin genişlemesinde otomobil önemli bir rol oynadı.

II. Dünya Savaşı’nın sonlarında yaygınlaşarak bir tüketim aracı hâline gelen otomobil, toplumun şehrin kenarlarına ve dışına yerleşmesini kolaylaştırdı. Otomobil, şehirlerin fiziki yapısını değiştirirken “otomobil kültürü”nün oluşmasına da yol açtı.

Bu araçlar için büyük harcamalarla geniş otobanlar yapılmaya başlandı. Örneğin ABD, 1945’ten itibaren ulaşım harcamalarının %75’ini otobanların yapımına ayırdı. Otomobil kültürüyle birlikte evlerde garajlar, ticaret merkezlerinde büyük araç parkları oluşmaya başladı.

II. Dünya Savaşı’nda erkeklerin cephede olması ile birlikte kadınların iş hayatında daha fazla yer almaları, savaştan sonra da eve tekrar kapanmayıp ekonomik ve toplumsal yaşamın içinde olmak istemeleri kadın hereketlerinin (feminizm) gelişmesine yol açtı.

Teknik gelişmeler ve üretim, reklam sektörünün de gelişmesine yol açtı. Radyo ve sinema önemini korusa da televizyon daha çok öne çıktı. Nüfusun artışıyla birlikte genç nüfus da artıyordu. Bu yeni gençlik, ekonomik büyüme içinde rahattılar.

Elvis Presley

Bu durum onların yaşadıkları ortamı sorgulamalarını engellemedi. Sorgulayan gençlik tepkisini özellikle müzik akımlarıyla yansıtıyordu. Amerikan orta sınıf hayat tarzını sorgulayan gençlik Rock and Roll müziğinin temsilcisi Elvis Presley (Elvis Piresli) hayranıydı.

Elvis Presley’nin 1956’daki ilk 45’liğinin 1 milyon satması, 20. yüzyılın sonlarında en kârlı sektör olacak olan boş zaman sektörünün en önemli parçalarından biri sayılan müzik endüstrisinin başlangıcı oldu. Dünyada fen bilimlerinde, teknik ve biyolojik bilimlerde önemli gelişmeler yaşanmaya başlandı. James D. Watson (Ceymis Vatsın) 1953’te DNA’nın yapısını çözdü.

1946’da ENIAC isimli bilgisayar, 1956’da video, 1958’de kalp pili, 1960’ta da lazer icat edildi. Devletler, uzay çalışmalarına ağırlık vermeye başladı. Özellikle Soğuk Savaş’ın iki karşıt lideri olan SSCB ve ABD bu durumu bir yarışa dönüştürdüler.

Uzay çalışmaları aynı zamanda nükleer silahların kullanılmasıyla da ilgiliydi. Uzaya araç fırlatabilmek demek Sovyetlerle ABD’nin birbirlerine nükleer füzeler fırlatabilmesi anlamına da geliyordu.

Uzay Çalışmaları

Yorum yapın