Konfüçyanizm’in Ritüelleri
Çin geleneğinde ibadet, ruhani varlıkları memnun etmek ve insanların dünyevi menfaatlerini sağlamak amacı taşımaktadır.
Konfüçyanizm’de en yaygın ibadet şekli atalara dua (ibadet) kabul edilmektedir. Çin’de her devrin dinî özelliği, “Göğün Oğlu” sayılan imparatora ve atalara gösterilen bağlılık ve saygıdır.
Çin’de ataların tamamına tapınmaya yönelik genel bir tavır görülse de zamanla her aile kendi atalarına tapınmayı ön plana çıkarmıştır. Nitekim Konfüçyüs, başkalarının atalarına tapınmanın dalkavukluk olduğunu söylemiştir.
Uzun süre bu ibadet, atalara ait mabetlerde yapılmıştır. Daha sonra, ölenlerin isimlerini taşıyan ağaçtan yapılmış tabletlere tapınılmaya başlanmıştır. Bin yıldan fazla bir süre bu törenler mum yakma, kâğıt para bağışlama, tabletlerin önünde buhur yakma, doğum ve ölüm yıl dönümlerinde mezarın yanı başında yiyecek ve içki sunma şeklinde devam etmişti.
İbadet esnasında ilahiler söylenir, dinî müzik çalınır ve dans edilirdi. Müzik başlar başlamaz atalarının ruhunun oraya geleceğine inanılırdı.
| BİLİYOR MUSUNUZ? |
| Çinliler, insanın evlenmeden veya geride bir oğul bırakmadan ölmesini büyük günah ve elemli bir azap sayar. Ata ruhlarına ibadeti devam ettirecek bir oğul bırakmadan ölen kişinin felaket getiren acayip bir mahluk şeklinde, uğursuz bir hayat süreceği kabul edilir.(Abdurrahman Küçük vd., Dinler Tarihi, s. 83.) |
Mabet, tanrının hazır bulunduğu yer olarak düşünüldüğünden, ölüm anları yaklaşan yaşlılar ve hastalar mabede götürülür. Çünkü, bir tanrının huzurunda ölmek, bahtiyarlık olarak kabul edilir.
Başlıca mabet şenliği ise, tanrının doğum günü olup her yıl aynı günde kutlanır. Bugünde mabet, gece gündüz insanlarla dolup taşar. Halk davullar, çanlar çalarak ve çeşitli patlayıcılar atarak eğlenir. Yeni yılda mabetler, dinsel tasvirler ve evler temizlenir. Böylece pis ve kötü ruhların kovulmuş ve etkisiz hâle getirilmiş olduğuna inanılır.
En meşhur Çin ibadet yerleri Pekin’deki imparatorluk mabetleridir. Bunlar, 15. yüzyılda inşa edilmiş modern yapılar olup 1911’de imparatorluğun çöküşünden beri ibadet amacıyla kullanılmamaktadır.
Bu yapıların en önemlisi, göğün oğlu olarak telakki edilen imparatorlar tarafından kurban takdim ettikleri Gök Mabet’tir. Geçmişte ülkenin her tarafında yaygın olarak görülen Konfüçyüs mabetlerinin ve dua salonlarının pek çoğu günümüzde ya harap olmuş yahut okul, kışla ve halkevlerine dönüştürülmüştür.
Konfüçyanizm’in Kutsalları ve Sembolleri
Konfüçyüs, yönetim, sosyal hayat ve törenlerle ilgili bilgileri bir araya getirerek, ahlak ve geleneklerin devamını sağlamak için bütün eski Çin metinlerini öğrencileriyle birlikte yeniden düzenleyip yorumlamıştır.
Konfüçyüs’e büyük bir bağlılık gösteren öğrencileri onun ölümünden sonra sözlerini toplamış, böylece kutsal metinleri oluşturmuşlardır. Bunlar, “Beş Klasik” ve “Dört Kitap” adı verilen iki koleksiyonda toplanmıştır.
| ! |
| Konfüçyanizm’in Kutsal Kitapları: Beş Klasik:
1-Değişiklikler Kitabı, 2-Tarih Kitabı, 3-Şiirler ve Şarkılar Kitabı, 4-Ayinler Kitabı, 5-İlkbahar ve Sonbahar Vakayinameleri. Dört Kitap: 1-Konuşmalar, 2-Büyük Bilgi, 3-Orta Yol Doktrini, 4Mensiyüs’ün Kitabı. (Abdurrahman Küçük vd., Dinler Tarihi, s. 80.) |
Konuşmalar (Lün Yu), başka metinlerde ona ait ifadeler bulunsa da Konfüçyüs’ün kendisi ve düşüncesi hakkında en doğru bilginin elde edilebileceği metinlerdir.