Taoizm’in Ritüelleri
Çin terminolojisinde Taoist mabetleri için “kung” (manastır veya saray), “kuan” (manastır mabedi) ve “miao” (mabet) kelimeleri kullanılır. Tao mabetlerinin avluları çok amaçlı salonlardan oluşur.
Çoğu, sayısız tanrı ve tanrılaştırılmış kahraman tasvirlerini koymak için yapılmıştır. Mabet duvarları, Taoist öğretilerde önemle tasvir edilen on cehennemden birine mahkûm edilmiş olanların çektikleri azapları anlatan sahnelerle süslenmiştir.
İlk dönemlerde Taoist ibadetin amacı, gerçek mutluluğun elde edilmesi ve bu dünyada hayatın ebedi olarak sürdürülmesi amaçlanmakta idi.
Bu amacın; Tao ile birikte olmakla, ‘iş yapmadan çok iş yapmak’ olarak tarif edilen ‘wu wei’ ilkesini tatbik etmekle, şiddet ve kibirden uzak durmakla, sakin ve gösterişsiz bir hayat yaşamakla gerçekleştirilebileceğine inanılmakta idi.
Her taoistin kendini yakın hissettiği tanrılar vardır. Bunlar içerisinde en meşhur olanı, savaş tanrısı Kvan-Ti ile zenginlik tanrısı Shin’dir.
Tanrılar için yapılan ayinlerde trampet ve gong çalınmakta, mabetteki sunak kandiller ile aydınlatılmakta ve tütsüler ile törenler gerçekleştirilmektedir. Yeni yılda mabetler, heykeller ve evler temizlenerek kötü ruhlardan arındırılmakta, kâğıt ve kumaş parçalarından oluşturulmuş ejderha figürleri sokaklarda gezdirilmektedir.
Kendilerine has ayinlerinde, ilkbahar bayramında ateş yakılır. Taoist rahipler, yarı çıplak durumda, ateşe pirinç ve tuz atıp, yalınayak koşarak üzerinden geçerler. Rahipler halk arasında dolaşır, dinî fonksiyonlarını icra eder, tılsım ve muskalar satar ve yıldız falına bakar.
Bunlar vasıtasıyla ruhsal âlemle haberleştiklerine, hastalıkları tedavi ettiklerine ve talihsizliği savuşturduklarına inanırlar. Ölümsüzlüğü elde etme konusunda insanlara yardımcı olması için simya, sade bir hayat, sağlık bilgisi ve perhiz kuralları, Çin’e özgü yoga şekli, büyü ve güçlü ilahlara dua gibi hususlar öğretilir.
Taoizm’in Kutsalları ve Sembolleri
Lao Tsu’nun iki kısımdan ve beş bin kelimeden ibaret bulunan “Tao Te King” (Yol ve Onun Gücü) kitabı bugüne kadar, bütün Taoizm düşüncesinin kaynağı olmuştur. Anlaşılması oldukça zor olan bu kitap, Çin’in büyük klasiklerinden biri olarak kabul edilmiştir.
Taoizm’de bazı dağlar, mağaralar kutsal sayılmıştır. Bunların içinde en kutsalı Taishan Dağı’dır. Bu dağların ölümsüzlüğün mekânı olduğuna, kutsal varlıkların ve ataların ruhlarının burada yaşadığına inanılmıştır.
Eskiden beri Taoistler için önemli ziyaret yeri ve sığınak olan bu dağların zirvesine tapınaklar inşa edilmiştir.
Taoizm’in sembolu olan Tai-ji, başlangıçta bir bütün kütle olan evrenin iki ayrı konuma ayrılması ve bunların birbirlerini tamamlamasının sembolik işaretidir. Bu simge birbirine karşıt olan ama kusursuz bir uyum ve denge oluşturan iki zıt öğeden oluşur.
Bu ilkeler ışık, erkeklik, sıcak, kuru, yararlı olumlu ilke Yang’la onun zıddı, karanlık, dişil, soğuk, nemli, zararlı ve olumsuz ilke yin’dir. İkisi bir dairenin yarısını oluşturacak biçimde sonsuza kadar sürecek anı temsil ederken gösterilirler.
Yang ve yin her şeyde mevcuttur. Ayrılmazlar, ahlakça iyi veya kötü olarak yargılanmazlar. Sürekli ilişki içinde birlikte faaliyette bulunurlar. Erkeklerde üstün olan yang, kadında yin’dir. Fakat ikisi de iki cinste de bulunur.
