Hinduizm, Hint yarımadasında yaşayan halkın çoğunluğunun dinî inançlarını ve geleneklerini ifade etmek üzere kullanılan bir kavramdır.
Hindular, dinlerini “Sanatana Dharma” (ezelî-ebedî din) veya sadece “Dharma” olarak adlandırmaktadır. Bu dine mensup olanlara da “Sanatanî” denilmektedir. “Hindu” ve “Indıa” terimleri ırmak anlamına gelen Sanskritçe “Sindhu” sözcüğünden türetilmiş Farsça bir kelimedir.
Hinduizm’e göre dharma, daha dünyanın yaratılışı esnasında bu bölgede yaşayan insanların huzurlu bir yaşam sürebilmesi için tanrı Brahma tarafından önerilen bir kurtuluş yoludur.
Hindistan, yaklaşık 1 milyar 340 milyon nüfusuyla Çin’den sonra, dünyanın en kalabalık ikinci ülkesidir. Ülke nüfusunun yaklaşık %80’i Hindu, %14’ü ise Müslümanlardan oluşmaktadır. Nüfusun geri kalanını sırasıyla Hıristiyanlar, Sihler, Budistler, Caynistler ve diğer dinî gruplar oluşturur. Hindistan birbirinden farklı dinlerin bir arada yaşadığı ve çok tanrılı inanışların en yaygın olduğu bir coğrafyadır.
Günümüzde Hindistan’ın dışında, Sri Lanka, Pakistan, Endonezya ve Bangladeş gibi bazı ülkelerde de Hinduizm’in mensupları bulunmaktadır. Ayrıca Hinduizm’i resmi din kabul eden tek ülke ise Nepal’dir.
BİLİYOR MUSUNUZ?
Hindistan’ın ikinci en yaygın dini İslamiyet’tir. Dünya genelinde ise en fazla Müslümanın yaşadığı üçüncü ülke Hindistan’dır. Hindistan’da var olan birçok dinî, mimari ve kültürel eser Müslüman Türk devletleri döneminde yapılmıştır. Ülkenin en önemli eserlerinden ve dünyanın yedi harikasından biri olan Taç Mahal Müslüman bir imparator olan Şah Cihan tarafından, vefat eden eşi Mümtaz Mahal adına XVII. yüzyılda inşa edilmiştir. Taç Mahal İslam türbe mimarisinin en başta gelen eseridir. (A. Engin Beksaç , “Tac Mahal”, TDV İslam Ansiklopedisi, C. 39, s. 337.)
Hinduizm’in Tarihçesi
Hinduizm dünyanın yaşayan en eski dinidir ve herhangi bireysel bir kurucuya dayandırılmamıştır.
MÖ 2000-1500 yıllarında Hint-Avrupalı, göçebe savaşçı toplumlarından biri olan Ariler (Aryanlar) Orta Asya’dan göç edip Hindistan’ı istila etmişlerdir. Aryanların dinî inanç ve gelenekleri ile yerli halkların dinî inanç ve gelenekleri birbirine karışarak yüzyıllar boyunca bir gelişim çizgisi takip etmiş ve böylece “Hinduizm” ortaya çıkmıştır.
Hinduizm, Hint yarımadasında yaşayan Hindu ırkıyla sınırlı bir din olması itibarıyla etnik (millî) bir dindir. Bu bölgede yaşayan insanların bütün inançlarını ifade eder.
Hinduizm’in tarihsel süreci; Klasik Dönem, Orta Çağ Dönemi ve Modern Dönem olmak üzere üç ana bölümde incelenmektedir. Klasik Dönem Hinduizm, başlangıcından itibaren MS 9. yüzyıla kadar kendi içerisindeki değişimleri içeren özellikleri taşımaktadır.
Orta Çağ Dönemi Hinduizm’i, İslam dini ile tanışıldığı ve ondan etkilenildiği dönemdir. Modern Dönem Hinduizm 19. yüzyıldan sonra Hıristiyanlığın etkisinin görüldüğü 1830 yılından günümüze kadar olan dönemi ifade etmektedir.
– o –
>> Hinduizm | Hinduizm’in Tarihçesi
>> Hinduizm’in Ritüelleri | Hinduizm’in Kutsalları ve Sembolleri