Hindistan’da mabetler, Hindu tanrıların ikamet yerleridir. Aynı zamanda insanların tanrılarla buluşma, onları ziyaret etme ve çeşitli takdimlerde bulunma yerleridir. Her tanrının bir mabedi vardır ve o mabette, tanrının bir tasviri veya heykeli bulunur.
İbadet etme yerleri sadece mabetlerle sınırlı değildir, nehir kenarları, mağaralar, kutsal ziyaret yerleri, dağların zirveleri, nehirlerin birbirine kavuştukları noktalar, kendi evi gibi birçok yerde ibadet edilebilir.
İbadet etme hakkı sadece Brahman, Kşatriya ve Vaisya kastlarına mahsustur. Kast dışında kalanlar ve et yiyenler mabetlere giremezler. Kadınlar, Vedaların ve ilahilerin okunduğu ibadetlere katılma hakkına sahip değildirler. Onlar, sadece ibadet maksadıyla yenilen yemekleri hazırlama ve tabakları temizlemekle görevlidirler.
Hindular, sabahleyin güneş doğmadan önce, öğle vaktinde ve güneş battıktan sonra olmak üzere günde üç defa ibadet ederler. Şafak vaktinde kalkan bir kimse, öncelikle kutsal “Om” hecesini okuyarak ibadete başlar. Om; ilahi kuvvetle dolu, kutsal sırlı bir kelime olarak kabul edilir. Uzun, özel bir tarzda nefes alarak söylenir. Bu kelimenin harfleri, Brahma-Vişnu-Şiva üçlemesini ifade eder. Evlerin özel olarak ayrılan bölümlerinde, tanrılarını sembolize eden heykellerin önünde yapılan ayine “puja” denilir.
Mabetlerde ise, rahipler tarafından tanrılarını tasvir eden heykel uyumakta olduğu yatak odasından gün ağarırken uyandırılır ve törenle kutsal odasındaki tahtına götürülür. Yıkanıp kurulanır, elbiseleri giydirilir, süslenerek güzel kokular sürülür. Daha sonra çiçeklerle, buhurla ve parlak ışıklar ile karşılanır.
Kutsal metinler okunurken tanrının heykeli yağlanır. Taze meyvelerden oluşan yemeği ikram edilir. O, yemeğin maddi olmayan kısmını yer, geri kalanı ise ibadete katılanlara dağıtılır. Çeşitli şekillerde eğlendirildikten sonra yatağına götürülür. Böylece tanrılarının hoşnutluğunu kazanacaklarına inanılır.
Mabet ve ev dışında uygulanan temel ibadet “kozmik su” dan geldiğine inanılan Ganj Nehri’nde yıkanmaktır. Bu ibadetin, insanı günahlardan arındırdığına inanılmaktadır. Hindular, ruhun ölmezliğine inandıkları için ölülerini gömmezler. Ölenlerin cesetlerini yakarak küllerini kutsal kabul edilen Ganj Nehri’ne dökerler. Bir yüzyıl öncesine kadar kadın, ölen kocasıyla birlikte yakılırken şimdi bu âdetten vazgeçilmiştir. Cenaze törenlerinden ve bu törenlere katılanlara yapılan ikramlardan amaç, ölünün yeni bir ruhsal bedene girmesine yardımcı olmaktır.
Yoga ve meditasyon da Hinduizm’de önemli dinî ritüellerdendir. Yoga yapan (yogi) nefesine hâkim olur ve zihnini bir noktada toplar. Böylece o, beden ve ruh, hareket ile zihin, his ile sezgi arasındaki ahengi sağlayarak ezelîye, kâinatın değişmez özüne ulaşmaya ve tabiatüstü güçlerle temas kurmaya çalışır. Ruh, yoga sayesinde bedenden ayrılır ve ölümsüzlüğe ulaşır.
Hinduizm’in Kutsalları ve Sembolleri
Hinduizm’in dinsel metinlerinin başında Sanskritçe yazılmış “Vedalar” gelmektedir. Veda, kelime olarak “ilahi bilgi” anlamındadır. Vedalar, uzun bir süre şifahi olarak nakledildikten sonra yazıya geçirilmiş metinlerdir. İnsanlık tarihinin bize kadar gelen en eski dinî metinleri olarak kabul edilirler. Tanrılar için söylenilen ilahiler, hastalıkları iyileştirme, yağmur, maddi refah ve düşmanlar boyun eğdirmeye yönelik büyülü sözleri içerir.
Hinduizm’de inek, yılan, maymun, fare gibi bazı hayvanlar kutsal kabul edilir. Ayrıca Ganj Nehri ve Meru Dağı kutsal olarak kabul edilmektedir. İnekler; yer, gök ve hava âleminin anası olarak görülür. Caddelerde, alışveriş ve iş yerleri gibi bazı mekanlarda serbestçe dolaşır. Yola çıktıklarında trafik ona göre düzenlenir ayrıca ineklerin kesilmesi ve yenilmesi yasaktır.
Hindistan’da ziyaret edilen bir çok kutsal yer vardır. Tanrı Şiva’nın evi olarak görülen Beranes bunlardan en meşhurudur. Burayı ziyaret etmek bütün Hinduların temel arzusudur.
– o –
>> Hinduizm | Hinduizm’in Tarihçesi
>> Hinduizm’in Ritüelleri | Hinduizm’in Kutsalları ve Sembolleri