Aileler kimsesiz çocukları evlat edinebilirler. Bir çocukla durumu evlat edinmeye uygun bir kişi arasındaki hukuki bağlar sağlanarak çocuk ebeveyn ilişkisinin kurulmasına evlat edinme denilmektedir.
Ülkemizde evlat edinme, Türk Medeni Kanunu’nun (01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren) 305-320 maddeleri ile Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünce hazırlanan 01.08.2002 tarih ve 145 sayılı Evlat Edinme Yönergesi ve 14.1.2004 tarihinde kabul edilerek 1 Eylül 2004’te yürürlüğe giren Çocukların Korunması ve Ülkelerarası Evlat Edinme Konusunda İş Birliğine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun çerçevesinde yürütülmektedir.
Evlat edinebilmek için Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüklerine müracaat yapılması gerekmektedir.
Hangi Çocuklar Evlatlık Verilebilir?
- Evlatlık olarak verilecek çocuklar şunlardır:
- Doğal afet, kaza, hastalık gibi nedenlerle aile ve yakınlarını kaybetmiş çocuklar
- Öz ya da üvey anne ve/veya babası tarafından terk edilmiş çocuklar
- Evlilik dışı ilişkilerden dünyaya gelmiş çocuklar
- Ensest ilişki sonucu doğmuş çocuklar
Evlat Edinmek İsteyen Ailede Aranan Şartlar Nelerdir?
Çocuğu evlat edinebilmek için ailelerde de bazı koşullar aranmaktadır. Bu koşullar;
- En az 5 yıldan beri evli veya 30 yaşını doldurmuş, evli ya da bekâr, çocuklu veya çocuksuz olması,
- Anne ve baba adayının tutarlı, dengeli, çocuğa yeterli sevgi verebilecek kişilik yapısında olması,
- Sosyal ilişkiler açısından toplumun norm ve değerlerine aykırı düşmeyecek özellikler taşıması,
- Evlat edinilecek çocuk ile evlat edinecek kişi arasında en az 18 yaş, en fazla 40 yaş farkın olması,
- Evlat edinenin çocuğun bakım ve eğitimini sağlayabilecek yeterli gelir düzeyine, sosyal güvenlik hakkına, uygun çevre ve yaşam koşullarına sahip olması,
- Evlat edinenin çocuğun sosyokültürel gelişimini sağlayabilecek kültürel özelliklerde ve en az ilkokul mezunu olması,
- *Evlat edinenin fizik ve ruh sağlığı açısından çocuğa bakabilecek durumda olması, çocuğu toplum içinde psikososyal açıdan mağdur edecek herhangi bir özelliğinin olmaması,
- Evlat edinecek kişinin, çocuğun toplum içindeki alacağı konumu olumsuz etkileyecek herhangi bir suçtan ve yüz kızartıcı bir suçtan ceza almamış olması gerekir.
Eşler, birlikte evlat edinebilirler. Evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler. Eşlerden biri, en az iki yıldan beri evli olmaları veya kendisinin 30 yaşını doldurmuş olması koşuluyla ile diğerinin çocuğunu da evlat edinebilir.
Başvuru sonrası gerekli ön inceleme yapılır. Uygun görülen ve evlat edinmek üzere çocuk verilen aile, belli süreler içerisinde izlenir ve çocuğun gelişimi gözlenir. Eğer aile ve çocuk uyum sağlamışsa bir yıllık yasal süreç sonrası ailenin çocuğu nüfusuna kayıt yaptırabileceğine dair mahkemeye kanaat bildirilir. Mahkeme gerekli değerlendirmeyi yaparak çocuğun nüfusa kaydına karar verir.