Bir Varlık Olarak İnsan

İnsan doğası gereği aklını kullanabilen, düşünen bir varlıktır. Etrafında gördüğü eşyanın, nesnelerin farklı ve çeşitli oluşunu idrak edebilir.

Benzerlikleri veya çeşitli özellikleri bakımından onları sınıflandırabilir. “Belli ve sınırlı özelliklere sahip bir şeyden farklı ve çeşitli niteliklere sahip özellikler nasıl çıkabilir?” diye kendisine merak ve hayretle sorabilir. Bu merak ve hayret hem kendi varlığı hem de diğer varlıklar karşısındaki tavrını anlattığı gibi kendisi için yoğun ve uzun erimli bir çalışmanın ilk adımı da olabilir.

Gözlem yapma, varsayımda bulunma, kuram oluşturma, zihinsel işlemler yapma, sonuç çıkarma vb. insanın aklını kullanan bir varlık olarak diğer varlıklardan farkını gösterir. Elde ettiği sonuçlar karşısında şüphe etme yalnızca insana has özellikler arasında yer alır. İnsan dışında diğer hiçbir varlıkta merak ve hayret etme, şüphe duyma gibi akli melekeler bulunmaz.

Karmaşık ve anlaşılması güç bir yapısı bulunan insan soru ve sorunları uygun bir şekilde çözmenin metodu olarak geliştirdiği “indirgemeciliği” kullanmıştır. İndirgemecilik bir yaklaşım biçimi olarak tavır ve tutumları ifade eder. Örneğin, pozitivizm bilgi edinmeyi deney ve gözlem çerçevesiyle sınırlandırırken bilgiyi duyumlar üstü önermelere kapatmış oluyordu.

Kimi düşünürler insanın varoluşuna dair yaptıkları açıklamalarda onu yalnızca biyolojik bir varlık olarak düşünmüşlerdir. Bu durum indirgemeci tavrın örneği olarak değerlendirilebilir. “Bütünlükçü” bakış hiçbir indirgeme olmaksızın varlığı parçalara ayırmadan üzerinde düşünmektir.

Felsefi tavır tam bir bütünlükçü bakış açısıdır. Örneğin, varlık felsefesi, kendi alanıyla ilgili sorgulamalar yaparken varlığı parçalara ayırmaz, olanı olduğu gibi görür ve düşünür. İnsanın varlık olarak evrendeki yeri bütüncü bir yaklaşımla ele alındığında biyolojik, sosyolojik, psikolojik, kültürel varlık olarak parçalanmadan değerlendirilmesi gerekir. Sonuçta onun biyo / psiko / sosyo kültürel bir varlık olduğu ve bu yönleriyle – olmazsa olmaz – bir bütünü oluşturduğu bütüncü bakış açısıyla ortaya konulmuş olur.

Yorum yapın