Yunan Klasik Dönem heykel sanatında ölçü, denge, kompozisyon ve uyum bir disiplin içinde yürütülmüştür.
Heykellerde sadelik ön planda tutulmuştur. Bu dönemde erkek heykelleri tanrı heykelleri olduğu zaman da çıplaklıklarını korurlar. Ancak bütün bunlara karşın erkek heykelleri, yerlerini bu dönemde giyinik erkek tanrılara ve atletlere bırakmaya başlarlar.
Kadın heykellerindeki elbiseler daha gerçekçidir. Vücutlar son derece doğal, rahat bir duruş içindedir.
Heykeldeki frontal duruş değişerek, bacakların biri sağlam olarak yere basarken diğeri ise yalnız yere konulmuştur. Bu, duruşa doğallık ve hareket katmıştır.
Heykeltıraşların özgün eserler meydana getirdiği bu dönemde vücut anatomisi mükemmel biçimde işlenirken ciddi yüz ifadesine yer verilmiştir.
Yunan Klasik Dönem Heykeltıraşları
Miron: Bu dönemin ünlü sanatçısı Miron, Disk Atan Atlet Heykeli (Resim 03.26) ile tanınmaktadır. Bu heykelde atletin vücudunun eğri bir çizgi oluşturması, kolun arkaya doğru çekilişi, başın sağa doğru döndürülmesi ve birbirine ters iki hareket arasında sessizlik hali büyük bir ustalıkla yansıtılmıştır. Ünlü heykeltıraş Miron’un diğer önemli çalışmaları arasında Marsiyas ve Athena heykelleri bulunmaktadır.
Phidias (Fidyas): Parthenon Tapınağı’nın kutsal bölümündeki Athena Heykeli ve tavan süslemelerindeki sağ elinde zafer tanrıçası Nike’yi, sol elinde kalkanını taşıyan kabartmalarını yapmıştır.
Olimpia’daki Zeus heykeli de Phidias’ın eserleri arasında yer almaktadır.
Polykletios (Polikletos): “Kanon” adlı kitabında vücut oranlarını anlatan sanatçı, insan vücudunu ideal ölçülere bağlamıştır. Ona göre ideal insanın boyu, baş yüksekliğinin yedi katıdır. Bu ölçüyü “Mızraklı Atlet” heykelinde uygulamıştır.
Praksiteles: İnsan vücudunu en güzel anlatan heykeltıraşlardan Praksiteles’in ünlü heykelleri arasında “Çocuk Diyonizos’u Kolunda Taşıyan Hermes”i örnek verilebilir. Hermes heykeli her yönüyle doğal, kusursuz bir orana göre yapılmıştır. Heykellerinde mitolojik konular, tanrı ve tanrıçalar öne çıkar.
Lysippos (Lisipos): Portre heykelciliğinin Yunanistan’daki en önde gelen sanatçısı Lysippos’tur. Büyük İskender’in portreleri dışında tunç atlet heykelleri de vardır. Eserlerinde, kişileri kendisine göründükleri gibi betimleyerek, heykele 1/8 oranını getirmiştir. Önemli eserleri arasın- da demir bir aletle vücudunu temizleyen Atlet Heykeli bulunmaktadır. Lysippos’un yaptığı İskender Büstü (Resim 03.27) İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir.
