Millî Varlığa Zararlı Cemiyetler Hangileridir?

Azınlıkların kurduğu zararlı cemiyetlerin dışında İtilaf Devletlerinin desteğiyle Osmanlı yurttaşları tarafından kurulan bazı cemiyetler de millî birlik ve beraberliğimizi bozmak için çalışmalar yapmaya başladılar.

Bu cemiyetlerin en önemlileri şunlardır:

Kürt Teali ( Kürtleri Yükseltme) Cemiyeti

Bu cemiyet işgalci devletlerin desteği ile İstanbul’da çalışmalarına başladı. Cemiyetin amacı İtilaf Devletlerinin koruyuculuğunda Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bir devlet kurmaktı.

Kürt Teali Cemiyeti, kışkırtıcı çalışmalarda bulunarak bu bölgelerde huzursuzluk yaratmaya çalıştıysa da başarılı olamadı. Bu cemiyetin çalışmalarına Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun yurtsever halkı şiddetli tepki gösterdi.

Ancak İngiltere, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da kendi egemenliğinde bir devlet kurma ideali doğrultusunda çalışmalarına devam etti.

Teali İslam (İslam’ı Yükseltme) Cemiyeti

İngiltere’nin desteğini alarak İstanbul’da kurulan Teali İslam Cemiyeti, daha çok Konya ve çevresinde örgütlendi. Bu cemiyetin amacı halkın dini duygularını istismar ederek Anadolu’da isyanlar çıkartmaktı. Diğer bir hedefi ise saltanat ve halifeliği yeniden güçlendirerek Anadolu’daki Kurtuluş Savaşı’nı engellemekti.

İngiliz Muhipleri (Sevenleri) Cemiyeti

İngiltere’nin Birinci Dünya Savaşı’nı kazanmasından etkilenen bazı Osmanlı aydınları, Osmanlı Devleti’nin siyasal varlığını devam ettirmesi için İngilizlerin destek ve koruyuculuğuna gereksinimi olduğunu savunuyorlardı.

Bu nedenle İngiliz Muhipleri Cemiyeti, İngiltere ve Osmanlı Devleti arasındaki ilişkileri kuvvetlendirmek amacıyla İstanbul’da kurulmuştu. Birçok Osmanlı devlet adamının üye olduğu cemiyet, Kurtuluş Savaşı’na karşı zararlı çalışmalar yaparak Türk milletinin bağımsızlığına engel olmayı amaçlıyordu.

Yorum yapın