Yeniler Grubu; Batı’daki sanat akımlarından etkilenerek ortaya çıkan D Grubu’na karşı“toplumsal gerçekçiliği”savunan bir gruptur.
Grubun kuruluş amacı, resmin Batı sanat akımlarının etkisinden kurtularak halka yönelmesi, toplumsal sorunlarla ilgilenmesidir.
Yeniler Grubu’nun kurucuları Nuri îyem, Avni Arbas, Selim Turan, Nejad Devrim, Kemal Sönmezler, Turgut Atalay, Mümtaz Yener, Ferruh Başağa, Haşmet Akal ve Abidin Dino’dur.
Nuri îyem (1915-2005): Toplumsal gerçekçilik anlayışı doğrultusunda ele aldığı iri gözlü köylü kadın portreleriyle tanınmıştır. Sanatçı, tek ya da grup portrelerinde Türkiye’nin toplumsal topografyasını resimlerinde yansıtmaya özel önem vermiştir.
“Çeşme Başı”, “Çiçekli Figür”, “Gecekondu Güzeli” (Resim 04.13), “İki Eltiler”, “Oturan Kadın”, “Halk Şairi”, “Şile’den Peyzaj” ve “Kompozisyon” tanınmış eserleridir. Nuri îyem büyük boyutlu duvar resimleri de yapmıştır.
Ferruh Başağa (1914): Türk resmi içinde so-yutlamaya yönelen ilk sanatçılardandır. Yeniler Grubu’nda etkin bir rol üstlenen sanatçı, soyutlamaya ayrıntılardan uzak ve yalın bir kurguya dayalı bir resim dilini kullanarak ulaşmıştır. Resimlerinde genellikle konu ikinci plandadır. Sanatçı daha çok duygularını doğrudan tuvaline aktarmayı amaçlamıştır.
Önemli çalışmaları arasında“Satranç”(Resim 04.14), “Sütçü Kadın”, “Kırmızı Kompozisyon”, “Uzay 2” yanı sıra büyük ölçekli vitray ve fresk çalışmaları da bulunmaktadır.
