Tiroit Bezi ve Salgıladığı Hormon – Paratiroit Bezi ve Salgıladığı Hormon

Tiroit bezi ve salgıladığı hormonlar ve paratiroit bezi ve salgıladığı hormonlar başlıkları altında inceleyelim.

I) Tiroit Bezi ve Salgıladığı Hormonlar

Tiroit bezi gırtlak üzerinde iki loblu bir bezdir. Tiroit bezinden salgılanan hormonlar, tiroksin ve kalsitonindir.

Tiroit bezi
Tiroit bezi

Tiroksin: Tiroit bezinin tiroksin hormonu TSH etkisiyle salgılanır. Tiroksi­nin yapısında iyot bulunur. Tiroksin tüm hücrelerde tüketilen oksijen mik­tarını artırarak metabolizmayı hızlandırır. Çocukluk dönemindeki eksikliği, zekâ geriliğine ve boy kısalığına yol açar. Bu hastalığa kretenizm adı veri­lir. Yetişkinlik dönemindeki eksikliği guatr olarak bilinen hastalığa yol açar. Deniz ürünleriyle beslenmek ve iyotlu tuz kullanmak bu eksikliği önlemede etkilidir.

Kalsitonin: Kanın kalsiyum düzeyini ayarlar. Bu hormon kandaki fazla kalsiyumun kemiklere geçmesini ve kemikte depolanmasını sağlar. Böbreklerden kalsiyum geri emilimini azaltır. Böylece idrarla kalsiyu­mun daha fazla atılmasını sağlar. Kanda kalsiyum miktarı artarsa kalsitonin salgısı da artar.

Kalsitonin ve parathormon etkileşimi
Kalsitonin ve parathormon etkileşimi

II) Paratiroit Bezi ve Salgıladığı Hormon

Paratiroit bezi, tiroit bezi yü­zeyine yerleşmiş bezelye büyük­lüğünde dört küçük bezdir. Bezin tek hormonu olan parathormon, kan kalsiyum düzeyini artırıcı etki yapar. Kan kalsiyum değeri düştü­ğünde devreye girer. Parathormon, kemik yıkımını ve böbreklerden kalsiyumun geri emilimini artırır. Parathormon karaciğerde ve böb­reklerde D vitaminini aktifeştirir.

Ayrıca D vitaminin varlığında ba­ğırsaklardan kalsiyum emilimini artırır. Kan kalsiyum düzeyi yükse­lir ve normal seviyesine ulaşır, pa- rathormon salgısı azalır. Herhangi bir nedenle kan kalsiyum değeri normal seviyesinden yükseldiğinde kalsitonin devreye girer ve etkisini gösterir. Bu iki hormon kan kalsi­yum seviyesini zıt etki (feedback) yaparak düzenler.

Endokrin Sistem Nedir? Endokrin Bezler ve Salgıladıkları Hormonlar

  1. Epifiz Bezi ve Salgıladığı Hormon – Hipofiz Bezi ve Salgıladığı Hormonlar
  2. Tiroit Bezi ve Salgıladığı Hormonlar – Paratiroit Bezi ve Salgıladığı Hormon
  3. Timus ve Salgıladığı Hormon – Adrenal Bez ve Salgıladığı Hormonlar
  4. Pankreas Bezi ve Salgıladığı Hormonlar – Eşeysel Bezler ve Salgıladığı Hormonlar

Yorum yapın