Seramik (Keramik) Sanatı | Osmanlı Seramik Teknikleri

Anadolu Selçuklu seramik sanatının çıkış noktası Büyük Selçuklu sanatıdır.

Füme, yeşil, mavi, kahverengi seramiklerde bitkisel motifler, insan ve hayvan figürleri işlenmiştir. En çok kullanılanlar arasında lüster ve minai teknikleri yer almıştır. (Resim 03.13): Minai tekniği, Selçuklu seramiği

Resim. 03.13: Selçuklu seramiği

Osmanlı Seramik Teknikleri:

  1. Milet İşi Seramikler:

İznik’te 14. yüzyıl sonuyla 15. yüzyıl başlarında üretilen seramikler, Milet kazılarında ortaya çıktığı için sanat tarihinde “Milet işi” olarak adlandırılmaktadır. Genellikle kirli beyaz astar üzerine mavi geometrik desenler ve stilize bitki, hayvan figürleriyle bezeli Milet işi seramikler, Fatih Sultan Mehmet’in Topkapı Sarayı’nda kurduğu nakkaşhanede hazırlanan desenler İznik’te üretilmiştir.

Bu dönemde desenler beyaz üstüne kobalt mavisiyle yapılmış, ayrıca bulut motifleri kullanılmıştır. (Resim 03.14)

Resim. 03.14 Milet işi İznik kasesi
  1. Haliç İşi Seramikler:

İznik’te 15. yüzyıl sonu ile 16. yüzyıl başında yapılmış seramikler Haliç’teki kazılarda ortaya çıktığı için “Haliç işi” olarak bilinmektedir. Beyaz zemin üzerine mavi renkle yapılmışlardır. Sır altında Çin etkili üzüm salkımları, ejderhalar, çiçekler ve dalgalarla bezelidirler.

  1. Şam İşi Seramikler:

16. yüzyıl ortalarından başlayarak İznik’te çoğu tabak şeklinde ve “Şam işi” olarak nitelendirilen  narlı, enginarlı seramiklerde, turkuaz ve kobalt mavisinin yanı sıra adaçayı yeşili, siyahımsı yeşil ve patlıcan moru da kullanılan renkler arasındadır. (Resim 03.15) Dönemin bir başka yeniliği 1550’lerde ilk kez yoğun mercan ya da domates kırmızısı kullanılmaya başlanmıştır.

Resim. 03.15: Şam işi tabak

İznik’in yerini alan Kütahya seramiklerinde mor, kırmızı, mavi, sarı, yeşil renkler kullanılmıştır.

Seyyahlar, seramik ve çini yapımının Kütahya’da 17. yüzyıldan başlayarak yaygınlaştığını ve 18. yüzyılda doruk noktasına ulaştığını yazarlar. Bu dönemde en çok fincan, kase, hokka ve matara gibi parçalar üretilmiş ve çok farklı desenlerle bezenmiştir.

Yorum yapın