Selçuklu Mimarisinde Süsleme

Anadolu Selçuklu mimarisinde süs ögesi ön planda tutulmuştur.

Yapılar süslemeye olanak verebilecek şekilde inşa edilmiştir. Kapı, pencere, söve, friz, gibi mimari unsurlarda çeşitli süs motiflerine yer verilerek şerit, örgü, palmet gibi kabartmalarla

bezenmiştir. Özellikle Kubadabad Sarayı çinilerinde, görüldüğü gibi insan figürleri vardır. (Resim 02.48) Anadolu’da çokça rastlanan çifte kartal, aslan, fil, kuş figürleri taş ve çini üzerine işlenmiştir.

Resim. 02.48 Beyşehir Kubadabad Sarayı iki başlı kartal

Alçının çini mozaik ile birlikte kullanıldığı değişik bir uygulama ise Ankara Aslanhane Camisi mihrabında görülmektedir.

Taş işçiliğinin hayli ilerlediği Anadolu Selçuklu mimarisinde rumî denilen süsleme şekli Konya İnce Minareli Medrese’nin portalinde kabartma biçiminde yer almaktadır. (Resim 02.49 )

Resim. 02.49 Konya İnce Minareli Medrese portali

Bu döneme ait kabartma süslemelere ait en çarpıcı örnekler Divriği Ulu Camisi, Konya Karatay Medresesi, Niğde Alaeddin Camisi potali, Konya Sırçalı Medrese, Erzurum Çifte Minareli Medrese’de görülmektedir.

Portallerde birbirine geçme daire, sekiz ve on iki uçlu yıldız gibi geometrik bitkisel motifler, mukarnaslar yaygın olarak görülmektedir. Sivas Gök Medrese potalinde ise Orta Asya hayvan takvimi görülmektedir. (Resim 02.50) Konya Kalesi surlarında ise melek kabartmaları vardır.

Resim. 02.50: Sivas Gök Medrese portali, Orta Asya hayvan takvim

Yorum yapın