Kübizm; Paris’te, Pablo Picasso “Guernica” ve George Braque önderliğinde 1908’de ekspresyonizme tepki olarak oluşan sanat akımıdır.
Bu akım içinde yer alan sanatçılar etraflarında gördüklerini geometrik biçimlerde resmetmişlerdir.
a. Kübizmin Genel Özellikleri:
Kübizmin başlangıç noktası Picasso’nun“Avignonlu Kızlar” adlı eseridir.
Doğaya yeni bir görünüş vermeye çalışan kübistler, nesneleri çok sayıda bakış açısından ve farklı zamanlarda tuvallere geçirmeyi amaçlamışlardır.
Üst üste hazırlanmış planlarla gazete kağıtlarına, afişlere, program parçalarına yapıştırma (kolaj) yöntemlerini uygulamışlardır.
Doğanın koni, küre ve silindir gibi geometrik biçimlerden kaynaklandığını ileri süren Cezanne’ın görüşünü benimsemişlerdir.
Kübistler Afrika sanatından da etkilenmişlerdir.
Biçimi ön planda, rengi ikinci planda tutarak özellikle eserlerinde koyu tonları, grileri kullanmışlardır. Mekan derinliğine ve hacme, biçimsel düzenlemelerle ulaşmaya çalışmışlardır. Kübist sanatçılar ölü doğalarında müzik aletleri, sürahi, resim paleti gibi nesneleri resmetmişlerdir. Kübizm heykel, mimari, grafik ve dekoratif sanatlarda da etkili olmuştur.
a. Sanatçıları:
PABLO PICASSO (Pikasso) (1881-1973):
Önderlik ettiği kübizm akımıyla görsel sanatların gelişim çizgisini değiştirmiştir. 20. Yüzyılın en büyük sanatçılarından biri olan Picasso, kübizm akımının kurucusu, ressam, heykeltıraş, özgün baskı ustası, seramikçi ve dekor tasarımcısıdır.
“Mavi Dönem” de körler, dilenciler, engelliler ve toplumdan kopuk insanları trajik biçimlerde, mavi rengi kullanarak resimledi. Figürlerinin daha güçlü olduğu “Pembe Dönem” de aile sahneleri, anneçocuk düzenlemelerinin yanı sıra palyaço resimleri yaptı. “Top Üstündeki Kız”, “Oyuncu”, “Akrobat Ailesi” pembe dönemine ait en önemli eserleridir.
Kübizm döneminden sonra Jean Cocteau, Igor Stravinski gibi kişilerin portrelerini yaptı. Hazırladığı bale dekorlarında yine en sevdiği konular palyaçolar, dansçılar ve hokkabazlardır.
Picasso, İspanya’daki iç savaşa duyduğu tepkiyi “Guernica” (Resim 04.93) adlı başyapıtı ile bütün dünyaya duyurdu. Büyük boyutlu bu tabloyu 1928’de küçük bir kasaba olan Guenica’nın Hitler’in uçakları tarafından bombalanmasına tepkisini göstermek için yapmıştır. 2. Dünya Savaşı sonrası dönemde su perileri, yarı insan yarı keçiler, flüt çalan panlar gibi Akdeniz mitolojisinden esinlenerek resimler yapmıştır.
Picasso, seksen beş ile doksan iki yaşları arasında mitolojiden sirk yaşamına, aşk resimlerinden yemeiçme sahnelerine kadar çok çeşitli konularda çalışmıştır. Ressamın en çok işlediği konuların başında kadınlar gelmektedir. Sanat tarihçilerine göre Picasso benzersiz çalışkanlığı ile bütün ressamlar ile yarışan bir ressamdır.
Bu büyük ressamın eserlerinden bazıları şunlardır: “Cezayirli Kadınlar”, “Mandolinli Kız”, “Gertrude Stein”, “Akordeoncu”, “Palyaço”, “Antibes’de Gece Balık Avı”, “Stravinski ‘nin Portresi”, “Üç Güvercin”, “Boğa Resimli Tabak”, “Üç Müzikçi”, “Kırmızı Koltukta Oturan Çıplak”, “Kukuriku” ve ”Koşan Kadınlar” dır.
Kubizm akımı sanatçıları arasında Piet Mondrian, Juan Gris (Huan Giris) yer almaktadır.