Salgın hastalıklar çok yaygın görülen biyolojik afetlerin başında gelmektedir. Zararlı mikroorganizmaların (virüs, bakteri vb.) neden olduğu bu hastalıklar, belirli dönemlerde birçok insanın hayatını kaybetmesine neden olmuştur.
Örneğin 14. yüzyılda veba salgını sonucu Avrupa nüfusunun yaklaşık üçte biri (50 milyon civarı) hayatını kaybetmiştir. Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde daha yaygın olan salgın hastalıklar, son yüzyıla bakıldığında Afrika ve Asya ülkelerinde daha fazla görülmektedir (yaklaşık %80).
Özellikle nüfusun ve nüfus yoğunluğunun fazla olduğu Güneydoğu Asya ülkelerinde salgın hastalıkların yayılma hızı fazla olduğu için bu salgınlarda yaşamını yitiren insan sayısı da oldukça yüksektir (Görsel 4.30).
Günümüzde birçok ülkede salgın hastalıklarla mücadele konusunda önemli çalışmalar yürütülmektedir. Bu çalışmalardan biri olan aşılar ayrı bir öneme sahiptir. Örneğin solunum ve dokunma yoluyla bulaşan çiçek hastalığı, geliştirilen aşının insanlara uygulanması sonucunda 1979 yılında yok denecek kadar azalmıştır.
Geçmişte milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden olan verem, tifo, kolera, çiçek, sıtma, kuduz gibi hastalıklar bugün uygulanan ilaç ve aşı tedavileriyle tehdit olmaktan çıkmış durumdadır.
BİLGİ HAVUZU
1900-2013 yılları arasında çeşitli bulaşıcı hastalıklar sonucu hayatını kaybeden ve bu hastalıklardan etkilenen insan sayısı aşağıdaki tabloda verilmiştir.
| Hastalık Adı | Can Kaybı (Milyon) | Etkilenen İnsan Sayısı (Milyon) |
| Akut solunum yolları enfeksiyonları (grip, zatürre vb.) | 4,1 | 248 |
| Diyare hastalıkları (kolera, tifo, dizanteri vb.) | 3 | 1800 |
| Tüberküloz | 2,7 | 8,8 |
| Sıtma | 2 | 500 |
| Kızamık | 1,2 | 45 |
| Hepatit B | 1 | 2,2 |
| HIV / AIDS | 0,7 | 2,3 |
| Toplam | 14,7 | 2606,3 |
Türkiye’de Salgın Hastalıklar
Türkiye, coğrafi konumundan dolayı salgın hastalıkların yaygın olarak görülebileceği riskli bir bölgede yer almaktadır. Bu bağlamda geçmiş dönemlerde başta sıtma olmak üzere çok farklı salgın hastalıklarla karşılaşılmıştır.
Cumhuriyet Dönemi’nde özellikle de 1950’den sonra bulaşıcı hastalıklarla mücadele kapsamında yapılan çalışmalarla önemli mesafeler kat edilmiştir.
Günümüzde hepatit B, kızamık ve Kırım Kongo kanamalı ateşi gibi bulaşıcı hastalıkların önlenmesine yönelik millî aşı üretiminde önemli aşama kaydeden ülkemiz, bu alanda dünyanın önemli ülkelerinden biri hâline gelmiştir (Görsel 4.31).
