Mısır Sanatı | Mısır Heykel Sanatı

Dini inançlara bağlı olarak ortaya çıkan Mısır heykelleri, tapınak, saray ve mezar anıtlarının cephelerinde ve iç kısımlarda bulunuyordu.

Taş, kemik, maden ve ağaçtan yapılan bu heykellerin yüzlerinde durgun bir ifade egemendir.

Mısır’da heykeller oturur (Resim 03.11) ya da ayakta dururken yapılmıştır. Oturan heykellerde koltuk ya da taht masif bir taş blok şeklinde olup, insan figürü bu blokla kaynaşmış ve hareketsizdir. Baş omuzlar üze- rinde dikey olarak durmakta, öne bakmaktadır. Eller dizler üzerine konulmuş, sağ el yumruk şeklinde sıkılıdır. Bazen bir elin göğüs  üzerine  konulduğu da görülür. Bacaklar birbirine paraleldir. Ayaklar bütün taban ile yere basmaktadır.

Resim. 03.11: Mısır Heykeli

Ayakta duran heykeller dimdiktir ve öne bakmaktadır. Vücudun ağırlığı her iki bacağa eşit olarak dağıtılmıştır.

Bu simetrik duruşa sanat tarihinde frontal duruş adı verilir. Sol ayak bir adım öndedir.

Kollar vücuda yapışık ve düz bir biçimde aşağı sarkıtılmıştır. Eller yumruk şeklindedir.

Mezara konulacak heykelin sahiplerine benzemeleri gerekli olduğundan Mısır heykeltıraşlığında oldukça erken bir portre sanatı başlamıştır.

Firavun heykellerinde hareketsizlik ve durgun bir yüz ifadesi egemendir.

Yüzler gerçekçi bir şekilde yansıtılmış, kimi zaman da bir gülümseme eklenmiştir.

Eski Krallığın en ünlü kral portreleri arasında yer alan Kefren’ in heykelleri Gize’deki piramidinin yanında duran sfenkstir. Heykeltıraş burada doğal bir kaya parçasını, kralın başını, aslan vücudu ile birleştirerek bir sanat eseri ortaya koymuştur.

Sert taş ve değerli madenlerden yapılan heykeller krallara özgüdür. Bunların dışında rahip ya da memur heykelleri de vardır. Bunlar arasında en ünlüsü Kahire Müzesi’ndeki tahtadan yapılmış rahip heykeli gösterilebilir.

Yeni Krallık Dönemi’nde heykellerin yüzlerinde karakteristik özelliklerin öne çıktığı görülür. Mısır’da gelişen büst sanatına güzel bir örnek de Kraliçe Nefertiti büstüdür (Resim 03.12).

Resim. 03.12: Nefertiti

Ayrıca kralların tapınak duvarlarına yaptırdıkları kabartmalarda savaş sahneleri dikkat çekicidir. Bunlar arasında I. Sati, II. Ramses ve III. Ramses’in yaptıkları savaşlar gerçekçi bir biçimde canlandırılmıştır

Kabartmalarda yer alan tanrı ve kral figürlerinin ölçüleri büyük tutulmuştur. Kabartmalarda en çok kullanılan renkler kırmızı, sarı, yeşil ve mavidir.

Yorum yapın