Lenf Dolaşımı Nedir Nasıl Olur? Ödem Nedir?

Sağlıklı bir insanda her gün kılcal damarlardan doku sıvısına yaklaşık 4-8 litre sıvı geçişi olur. Bunun ya­nında az miktarda protein de doku sıvısına geçer. Kan, kaybettiği bu proteini ve sıvıyı lenf sistemi sayesinde yeniden kazanır. Lenf sistemi lenf sıvısı, lenf damarları ve lenf düğümlerinden oluşur.

Lenf dolaşımında lenf toplarları ve lenf kılcalları bulunur. Ancak lenf atardamarları yoktur. Lenf sistemi, kan damarları gibi dokular arasına kadar girmiş damarlara sahiptir. Görevi dokularda madde ve sıvı birikmesini önlemektir. Lenf damarlarının bir ucu kapalıdır ve damar duvarları kan damarlarına göre daha incedir. Lenfin yüzeysel dokulardan kalbe doğru hareketi, kanın damarlardaki hareketi ile aynı mekanizmaya dayanır.

Lenfin kalbe doğru hareketinde lenf sıvısının geriye dönmesini engelleyen kapakçıklar, lenf damarları duvarının ritmik kasılması ve iskelet kaslarının kasılması etkilidir. Lenf damarları birleşerek daha büyük damar ağı hâlinde sıvı taşımaya devam eder. Lenfatik sistemin kalp gibi bir pompası olmadığından dolaşım hızı kan dolaşı­mından daha yavaştır. Doku sıvısıyla hemen hemen aynı bileşimde olan lenf sıvısı damarlardaki kapakçıklar sayesinde tek yönlü akar.

Lenf sıvısı boyun bölgesinde sağ ve sol köprücük altı toplar damarlarına boşalarak kana karışır. Lenf sistemi; doku sıvısındaki fazla proteini ve sıvıyı, sindirim sisteminde emilen yağı, yağda eriyen vitaminleri toplayıp kan dolaşımına ulaştırır. Ayrıca vücuda giren yabancı maddelere ya da mikroorganizmalara karşı savunma görevi yapar.

Lenf dolaşımı
Lenf dolaşımı

Lenf damarlarındaki sıvının hareketi, kanın damarlardaki hareketiyle aynı mekanizmaya sahiptir. Lenf damarları yolunda lenf düğümleri yer alır. Lenf düğümleri en çok karın ve kasık bölgesinde, boyunda, koltuk altında ve göğüste bulunur. Lenf düğümleri, lenf sıvısını süzer ve akyuvar üretimini ve depolanma­sını sağlar. Bu sebepten bağışıklıkta önemli rol oynar.

Vücut bir enfeksiyonla savaşırken bu dokulardaki akyuvarlar hızla çoğalır ve lenf düğümleri şişer. Bademcikler, dalak ve timüs lenf sisteminde yer alan önemli organlardır.

Lenfatik sistem
Lenfatik sistem

Ödem: Kılcal damarlardaki kan basıncının yüksek olması sonucu doku sıvısına daha çok su ve madde geçişi gerçekleşir. Doku sıvısında su ve madde miktarının artmasına ödem denir. Doku sıvısındaki bu artışa karşı lenf sistemi yetersiz kalabilir. Kılcal damarlarda kan basıncının ve kan damarının geçirgenliğinin artma­sı ödem oluşumunun nedenleri arasındadır. K

andaki plazma proteinlerinin azalması nedeniyle ozmotik basıncın düşmesi, doku sıvısının ozmotik basıncının yüksek olması ve lenf damarlarındaki tıkanmalar da ödem oluşumuna neden olur.

Yorum yapın