Keşmir (Jommu); bereketli topraklara ve yer altı zenginliklerine sahip, Hindistan, Pakistan, Afganistan ve Çin’in kesişme noktasında bulunan bir yerdir.
İngiltere’nin 1947’de Hindistan’dan çekilmesinden sonra bağımsız iki devlet olarak kurulan Pakistan ve Hindistan arasında yaşanan sorunların en önemlisi Keşmir’in paylaşımı olmuştur.
Pakistan, halkının büyük kısmının Müslüman olması nedeniyle topraklarına katmak için Keşmir’e asker gönderdi. Hindistan ve Keşmir Mihracesi (Prensi) bu duruma karşı çıkınca 1948’de Hindistan ile Pakistan arasında ilk savaş yaşandı.
Birleşmiş Milletlerin araya girmesi üzerine bölgede halk oylaması yapılması şartı ile ateşkes yapıldı. Bu çatışmadan sonra Keşmir’in küçük bölümü Pakistan’ın, büyük bölümü Hindistan’ın yönetiminde kalmıştır. Bu süreçten sonra iki ülkenin izledikleri dış politika onları birbirinden iyice uzaklaştırdı.
Hindistan gitgite SSCB, Pakistan ise Batı yanlısı bir politika izledi. Pakistan’ın 1955’te Bağdat Paktı’na üye olması ve ABD’den askerî yardım alması üzerine SSCB lideri Kuruşçev, 1955’te yayımladığı demeçte “Keşmir Sorunu zaten Keşmir halkı tarafından çözümlenmiştir.
Keşmir halkı kendisini Hindistan Cumhuriyeti’nin ayrılmaz bir parçası olarak kabul ediyor…” diyerek Hindistan’a desteğini açıkça belirtmiştir.
Hindistan’ın 1964’te Keşmir’in kendisinin ayrılmaz bir parçası olduğunu ilan etmesi üzerine 1965’te Hindistan ve Pakistan arasında yeni bir savaş daha yaşandı. Çin’in Hindistan’a karşı sert tavır alması üzerine ateşkes imzalandı.
Çin’in bu tutumu ABD’nin Hindistan’ın yanında yer almasına yol açtı. SSCB aracılığıyla Pakistan ve Hindistan devlet başkanları Taşkent’te bir araya gelerek 10 Ocak 1966’da Taşkent Deklarasyonu’nu imzaladılar.
Böylece iki taraf da kuvvetlerini 1965 öncesi mevzilerine çekmeyi ve sorunu barışçıl yollarla çözmeyi kabul ettiler. Bütün bu gelişmelere rağmen Keşmir Sorunu, zaman zaman gerginleşerek günümüze kadar gelmiştir.