Kantaron [Hypericum perforatum (Hayperikum perforatum)] ülkemizde kan otu, yara otu, sarı kantaron, kılıç otu ve mayasıl otu gibi isimlerle de anılır. Yaklaşık 700 yıldır insanlar tarafından kullanılan, neredeyse her yörede yetişebilen ve üzerinde sarı renkli çiçeklerin açtığı faydalı bir bitkidir.
Bahar mevsiminde filizlenen çiçekleri, sonbaharın bitimine doğru dökülmeye başlar. Özellikle köklerinden ve çiçeklerinden faydalanılan bu bitkinin sağlığa faydaları, azımsanamayacak kadar çoktur.
Kantaron çiçeği; karoten, uçucu yağlar, C vitamini, reçine, flavon, bazı acı maddeler, zamk ve hiperisinin bileşiminden oluşmaktadır. İlgili bileşenler, kantaron çiçeği üzerine yapılan araştırmalar sonucunda tespit edilmiştir ve bunların dışında başka bileşenler de mevcuttur.
Kantaron Yağının Faydaları Nelerdir?
Hücre yenileyici özelliğiyle özellikle yara ve yanıklarda oldukça etkilidir. Zeytinyağı ve kantaron çiçekleri ile hazırlanan kantaron yağı, hem kantaron bitkisinin hem de zeytinyağının şifasını bünyesinde barındırmaktadır.
Eski çağlardan beri kullanılan kantaron yağının mikrop öldürücü ve damar büzücü etkisi, modern araştırmalarla da kanıtlanmıştır.
Bu mucizevi yağ; antiseptik, kanama durdurucu, yara ve yanık iyileştirici, iltihap önleyici birçok özelliği bünyesinde barındırmaktadır. Hem haricen hem de içilerek hastalıkların tedavisinde kullanılan bu kırmızı yağın yangıları önleyici ve iyileştirici etkisi de vardır.
Yağın rengi ve etkisi, kırmızı renkli bir diantron pigment olan hiperisinden kaynaklanır. Kantaron yağı, her türlü yaralarda başarıyla kullanılmaktadır. Açık yaralar, taze yaralanmalar, kesikler, ezikler, çarpmalar sonucu oluşan morluklar vb. durumlarda iyileşme sağlar.
Yanıklarda kantaron yağı, kısa sürede yanıkları iyileştirdiği gibi yanık anındaki acıyı da dindirir. Yanığın mikrop kapmasını ve yanıkta iltihap oluşumunu engeller. 1/10 oranında ardıç veya kekik yağı (ya da her ikisi de) eklenen kantron yağı; masaj yağı olarak sırt ağrıları, lumbago, siyatik ve romatizma ağrılarında kullanılmaktadır.
Kantaron Yağının Hazırlanması
Güneşli havada toplanan genç çiçekler, hafifçe ezilerek şeffaf bir cam şişenin veya kavanozun boğazına yakın bölümüne kadar doldurulur. Üstüne sızma zeytinyağı eklenir ve mayalanma süreci tamamlanana kadar (3 4 gün) kapağı açık olarak güneşte bekletilir.
Sonra kapağı kapatılır ve arada bir çalkalanarak 3 5 hafta güneşte bekletilir. Çok güzel bir kırmızı renk kazanan yağ; iki kat tülbentten geçirilerek süzülür, çiçek posaları da sıkılır. Kantaron yağı, koyu renkli şişelerde ve çok sıcak olmayan ortamda saklanır.
2 3 yıl boyunca tazeliğini ve etki gücünü muhafaza eder. Kantaron yağının yaygın olarak kullanıldığı ülkemizde yatak yarası oluşmuş hastalara komşuları kantaron yağını tavsiye ederler hatta varsa bu yağı getirip verirler.
Arşiv Kaynak Tarama Dergisi . Archives Medical Review Journal 2015;24(4):578 – 591.