İspanya’da Franco Dönemi – İspanya’da Rejim Değişikliği

İspanya’da 1923’te ordunun kurduğu dikta rejimi 1930’da yıkılmış; Kral 13. Alfonso ülkeyi terk etmiş ve böylece demokratik cumhuriyet kurulmuştu.

Cumhuriyet yönetiminin laiklik uygulamaları, toprak reformu girişimleri ve zenginlerin topraklarına el koyma çalışmaları siyasi gerginliklere yol açtı.

Hitler ve İspanya Devlet Başkanı Franco (1940)

Tutucular ve kralcılar ile cumhuriyetçiler, anarşistler ve komünistler arasında yaşanan bu saflaşma ortamında İspanya’nın Fas’taki birliklerinin komutanı General Francisco Franco (Fransisko Fıranko) 1930’da İspanya’ya geçip ülkenin batı ve güneyine egemen oldu. Bunun üzerine cumhuriyetçiler Valencia’da (Valensiya), Franco liderliğindeki milliyetçiler ise Burgos’ta hükûmet kurdular.

Böylece İspanya’da 1936-1939 arasında sürecek olan ve Avrupa devletlerinin de karıştıkları bir iç savaş başlamış oldu. Fransa ve Sovyetler Birliği ideolojik olarak kendilerine yakın gördükleri cumhuriyetçileri, Almanya ve İtalya ise milliyetçileri destekledi. İngiltere ise Avrupa çapında bir savaşa yol açabileceği kaygısı ve İngiliz kamuoyunun baskısından çekinerek tarafsız oldu.

Dünyanın dört bir yanından 35.000 kadar gönüllü, cumhuriyetçilerin yanında savaşmışsa da özellikle İtalya’nın Franco’ya 100.000 kişilik bir ordu yardımı ve Almanya’nın silah desteğiyle Franco 1939’da Madrid’i ele geçirerek İspanya’nın tamamına egemen oldu ve 1975’e kadar sürecek yeni bir totaliter rejim ortaya çıktı. Batılı devletler, ilk döneminde Franco rejimini dışlasa bile II. Dünya Savaşı’ndan sonra İspanya’ya yakınlaşmışlardır. İspanya 1955’te BM’ye ve 1958’de Avrupa Ekonomik İş Birliği Teşkilatı’na alındı.

Yorum yapın