Kalsiyum (Ca): Süt ve süt ürünlerinde bol miktarda bulunur. (Görsel 1.43) Vücudumuzda en fazla miktarda bulunan mineraldir.
Kemik ve diş yapısına katılır. Kas kasılmasında ve sinir hücrelerindeki impuls iletiminde görev alır. Kanın pıhtılaşmasında görevli olan enzimin çalışmasını sağlar.
Eksikliğinde kas kasılmaları, sinirsel iletimde aksaklık, kanın pıhtılaşmasında gecikme, kemik erimesi, raşitizm gibi rahatsızlıklar oluşur.
Fosfor (P): Deniz ürünlerinde (Görsel 1.44) bol miktarda bulunur. Kalsiyumdan sonra vücudumuzda en çok bulunan mineraldir.
Hücrelerin yönetici molekülleri olan DNA, RNA ve enerji molekülü olarak kullanılan ATP molekülünün yapısında bulunur. Hücre zarını oluşturan fosfolipitin yapısında da fosfor bulunur.
Eksikliğinde kemik ve dişlerde yapısal olarak zayıflama görülür. Çünkü bu mineral, bu yapıların oluşumunda görevlidir.
Potasyum (K): Muz, süt ve süt ürünlerinde bol miktarda bulunur. Sodyum elementi ile birlikte vücut sıvılarının su ve tuz dengesini ayarlar. Sinirlerde impuls iletiminde görevlidir.
Eksikliğinde kramp, ritim bozukluğu, hâlsizlik oluşur.
Klor (Cl): Sofra tuzu, maden suyu, domates ve zeytinde bol miktarda bulunur. Mide özsuyunun yapısında bulunur. Vücut sıvılarının su ve asitbaz dengesinin korunmasında, sinirlerde impuls iletiminde görevlidir.
Eksikliğinde idrarla potasyum kaybı artar. Vücut sıvıları bazikleşir.
Sodyum (Na): Sofra tuzu, maden suyu, kuruyemiş, hamsi balığı ve havuçta bol miktarda bulunur. Vücut sıvılarının su ve asit-baz dengesinin korunmasında ayrıca sinir hücrelerinde impuls iletiminde görev alır.
Eksikliğinde tansiyonda düşme, halsizlik, yorgunluk, baş dönmesi, kramp oluşur.
| BİLİYOR MUSUNUZ? |
| Klor, sodyum ile birlikte dokularda suyun tutulmasına sebep olur. Küçük çocukların böbrekleri tuzu fazla süzemez. Bu nedenle çok tuz tüketimi çocukların böbreklerine zarar verir. |
Magnezyum (Mg): Kuruyemiş ve ıspanak, karalahana gibi koyu yeşil yapraklı bitkilerde bol miktarda bulunur. (Görsel 1.45)
Kemik ve diş yapısına katılır. Fotosentez reaksiyonlarında ışığı emen klorofil pigmentinin yapısında bulunur.
Eksikliğinde kas krampları, migren, diyabet gibi rahatsızlıklar oluşur.
Demir (Fe): Domates, fasulye, kuru üzüm, buğday, brokoli, balıkta bol miktarda bulunur. (Görsel 1.46) Alyuvarlar içinde bulunan hemoglobinin yapısına katılır.
Eksikliğinde kansızlık (anemi), yorgunluk, saç dökülmesi, derinin pullanması gibi rahatsızlıklar oluşur.
İyot (I): Deniz ürünleri, süt ve süt ürünleri iyot bakımından zengindir. Metabolizma hızını artıran tiroksin hormonunun yapısına katılır.
Eksikliğinde basit guatr, çocuklarda ise zekâ geriliği (kretenizm) oluşur.
Flor (F): Çay, tavuk ve balıkta bol miktarda bulunur. Diş sağlığı için önemlidir.
Eksikliğinde dişler zayıflar ve çürümesi hızlanır.
Kükürt (S): Kırmızı ve beyaz et, yumurta, havuç, soğan, sarımsak, maydanoz ve hurmada bol miktarda bulunur. Bazı amino asitlerin yapısına katılır.
Eksikliğinde deride renk bozuklukları ve saçlarda zayıflık oluşur.
Çinko (Zn): Buğday, kuruyemiş, yumurta, balık ve süt ürünlerinde bol miktarda bulunur. (Görsel 1.47) Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Eksikliğinde saç dökülmesi, tırnaklarda şekil bozukluğu, algıda eksiklik, cilt bozuklukları ve yaraların geç iyileşmesi görülür.