İkinci İnönü Savaşı ve Sonuçları (26 Mart – 1 Nisan 1921)

Londra Konferansı’nda bir anlaşma sağlanamaması ve Türk tarafının Sevr Antlaşması’nı kabul etmemesi nedeniyle İngilizler, Yunanlıları tekrar harekete geçirdiler.

İngiltere’den destek alan Yunanlılar, Birinci İnönü Savaşı’nın intikamını almak ve Ankara’yı ele geçirerek Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmetini dağıtmak için cepheye yığınak yaptılar.

İkinci İnönü Savaşı’nın yapıldığı alanı gösteren kroki

Bursa ve Uşak’tan başlayan Yunan saldırısı Eskişehir ve Afyon’a doğru yayıldı. Ülkelerinden lojistik destek sağlayan Yunan birlikleri, İnönü ve çevresinde Türk ordusu ile karşı karşıya geldi (26 Mart 1921).

Sayı ve silah bakımından kat kat üstün Yunan ordusu tarafından düzenlenen iki saldırı, kahraman Türk ordusu tarafından durduruldu. Daha sonra Türk ordusu 31 Mart -1 Nisan 1921’de karşı saldırıya geçerek düşmanı ağır bir yenilgiye uğrattı ve geri çekilmek zorunda bıraktı.

TBMM Başkanı Mustafa Kemal Paşa’nın İkinci İnönü Zaferi’nden sonra Batı Cephesi Komutanı ve Genelkurmay Başkanı İsmet Paşa’ya gönderdiği telgrafı okuyalım.

“Bütün dünya tarihinde, sizin İnönü Meydan Savaşlarında üzerinize aldığınız vazife kadar ağır bir vazife yüklenmiş komutanlar çok azdır. Milletimizin istiklal ve hayatı, dâhice idareniz altında şerefle vazifelerini gören komuta ve silah arkadaşlarınızın kalbine ve vatanseverliğine, büyük emniyetle dayanıyordu. Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin tersine dönmüş talihini de yendiniz. İstila altındaki talihsiz topraklarımızla beraber bütün vatan, bugün en ücra köşelerine kadar zaferinizi kutluyor. Düşmanın istila hırsı, azminizin ve vatanseverliğinizin yalçın kayalarına başını çarparak paramparça oldu. Adınızı, tarihin şeref abidelerine yazan ve bütün milleti hakkınızda ebedi minnet ve şükrana sevk eden büyük gaza ve zaferinizi tebrik ederken, üstünde durduğunuz tepenin size binlerce düşman ölüleriyle dolu bir şeref meydanı seyrettirdiği kadar, milletimiz ve kendiniz için, yükseliş parıltılarıyla dolu bir istikbal ufkuna da baktığını ve hâkim olduğunu söylemek isterim.” (Nutuk, s. 384-385.)

Mustafa Kemal Paşa, İsmet İnönü ile birlikte (1921)

İkinci İnönü Savaşı’nın sonuçları şunlardır:

  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmetinin kamuoyundaki itibarı arttı.
  • Halkın orduya olan güveni yenilendi.
  • Yunanlıları destekleyen devletler arasında görüş ayrılıkları çıktı. İtalyanlar ve Fransızlar, Yunanlıları desteklemekten vazgeçip TBMM Hükûmeti ile anlaşma yolları aramaya başladılar.

İkinci İnönü Zaferi, yurtta büyük sevinç ve heyecan uyandırdı. İstanbul’da vatansever halk çeşitli mitingler düzenledi. Hilaliahmer (Kızılay) Cemiyeti için bağışlar toplandı. Elde edilen başarı İslam dünyasında da büyük bir sevinçle karşılandı.

İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılıkları baş gösterdi. İtalya, İkinci İnönü Zaferi’nden sonra Anadolu’da işgal ettiği bölgelerden çekilme kararı aldı. Fransızlar da işgal ettikleri Zonguldak ve çevresinden çekilme kararı aldı. Ayrıca Ankara’ya heyetler göndererek TBMM Hükûmeti ile anlaşma arayışlarına başladı.

Birinci ve İkinci İnönü Savaşlarında önemli başarılar elde eden İsmet İnönü ile ilgili biyografiyi okuyalım.

İsmet İnönü

Yorum yapın