Hormonlar ve Yaşam Kalitesi

Hormonların denge aralığı miktarlarında ve gereken zamanlarda salgılanması oldukça önemlidir. Her­hangi bir hormonun eksikliği ya da fazlalığı birçok hastalığa yol açar. Bu da yaşam kalitesini olumsuz etkiler.

İnsanlar, metabolik ve hormonal sorunlar nedeniyle fazla kilo alarak obezite hastası olabilirler. Obez kişilerde vücut yağı fazladır. Tiroit, böbrek üstü bezleri, yumurtalık ve hipofiz bezine ait hormon düzensiz­likleri obeziteye sebep olabilir. Ayrıca insülin direnci ve genetik problemler de obeziteye yol açar.

İnsülinin yetersiz salgılanması diyabete yol açar. Diyabet kanda sınır değerden yüksek glikoz olmasına rağmen hücrelerin ihtiyaçları için yeterli glikoz alamamasıdır. Hücreler, enerji ihtiyaçlarını yağlardan ve proteinlerden sağlamaya yönelir. Böbreklerden glikoz atılımı sağlanarak kan şekeri dengelenmeye çalışılır. Fazla yemek yeme, fazla su içme ve sık idrara çıkma diyabetin en yaygın belirtileridir.

Diyabet iki tip olarak gözlenir.

Tip 1 diyabet: Bireyin kendi bağışıklık sisteminin pankreasta insülin üreten hücrelere saldırması sonucu gelişir. Saldırı altındaki hücreler, hasar gördükleri için yeterince insülin üretemezler ve vücutta insülin ye­tersizliği belirtileri gözlenir. İnsülin kullanımı gereklidir.

Tip 2 diyabet: Pankreasta yeterli insülin üretilir fakat vücut hücreleri insülinden etkilenmez. Bunun se­bebi hücrelerin insülin almaçlarındaki bozukluk ya da insülin cevap yolundaki genetik bir kusurdur. Sonuç­ta yeterince insülin üretilmesine rağmen beklenen etki gözlenmez. Hastalarının %90 kadarı tip 2 diyabettir. Genellikle aşırı kilolu bireylerde ya da ileri yaşlarda görülür. Aşırı beslenme bozukluğu da tip 2’ye yol aça­bilmektedir. Diyet ve düzenli egzersizler yaparak diyabet kontrol altında tutulabilir.

BİLGİLENİYORUM 1982’de rekombinant DNA teknolojisiyle bakteriler kullanılarak insülin üretimi gerçekleş­tirilmiştir. Rekombinant DNA teknolojisi, bir canlıdan herhangi bir yolla elde edilen bir genin uygun konağa örneğin bakteri plazmitine aktarılarak orada çoğaltılmasıdır. İnsülin, bu yolla üretilen ilk hormondur. Daha önceki yıllarda diyabet hastalarını tedavi amacıyla hayvanların pankresından elde edilen insülin kullanılmaktaydı. Hayvanlardan elde edilen insülin insan vücudunda bağışıkla ilgili tepkiler ortaya çıkarmaktaydı. Genetik mühendisliği çalışmalarıyla rekombinant DNA teknolojisiyle üretilen insülin yapısal olarak insanlarda salgılanan insülin hormonunun birebir aynısıdır. Bundan dolayı bağışıklıkla ilgili herhangi bir sorun oluştur­mamaktadır.