Fonksiyonel Özelliklerine Göre Şehirler Nelerdir?

Fonksiyonel özelliklerine göre şehirler; idari, dinî, askerî şehirler ile tarım, sanayi, maden, liman, ticaret, turizm ve kültür şehirleri olarak sınıflandırılabilir.

İdari şehirler; bir ülkenin, bölgenin ya da uluslararası bir kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu şehirlerdir. Londra, Brüksel, Paris, Washington (Vaşingtın), Ottawa ve Moskova bu tür şehirlere örnek verilebilir (Görsel 2.8).

Görsel 2.8 Kanada’nın başkenti Ottawa’dan bir görünüm
Görsel 2.8 Kanada’nın başkenti Ottawa’dan bir görünüm

Dinî şehirler, bir veya birden fazla dinî inancın merkezi ya da kutsal değerlere ve mekânlara sahip olan şehirlerdir. Mekke, Medine, Kudüs, Roma ve Lhasa (Tibet-Çin) dinî şehirlere örnek verilebilir (Görsel 2.9).

Görsel 2.9 Mekke şehrinden bir görünüm
Görsel 2.9 Mekke şehrinden bir görünüm

Askerî şehirler, gelişiminde stratejik öneme sahip bölgelerin veya askerî eğitim birliklerinin etkili olduğu şehirlerdir. NATO’nun merkezinin bulunduğu Brüksel askeri şehirlere örnek verilebilir.

Liman şehirleri; hinterlandı geniş, önemli koy ve körfezlere sahip olan, ticaretin genellikle liman aracılığıyla yapılması sonucu gelişen şehirlerdir. Rotterdam, Hamburg, Marsilya, Singapur, Kalküta (Hindistan) ve Shangay, liman şehirlerine verilebilecek örnekler arasında yer almaktadır (Görsel 2.10).

Görsel 2.10 Rotterdam Limanı’ndan bir görünüm
Görsel 2.10 Rotterdam Limanı’ndan bir görünüm
Harita 2.2 Dünya üzerinde bazı şehirlerin fonksiyonel özellikleri
Harita 2.2 Dünya üzerinde bazı şehirlerin fonksiyonel özellikleri

Tarım şehri, insanların geçimlerini daha çok tarımsal faaliyetlerden karşıladığı şehirdir. Bu şehirlerde az da olsa tarıma dayalı sanayi faaliyetleri yer almaktadır. Bulgaristan’daki Kırcaali şehri tarım şehrine örnek verilebilir.

Sanayi şehirleri, Sanayi Devrimi’nin etkisiyle sanayi tesislerinin kurulması sonucu ortaya çıkmıştır. Bu şehirler, diğer sektörlerin gelişmesini etkileyerek faaliyet gösterdiği bölgenin ön plana çıkmasını sağlar. Manchester (Mençestır), Tokyo, Düsseldorf (Düsuldorf) ve Detroit (Ditroit) sanayi şehirlerine verilebilecek örnekler arasında yer almaktadır (Görsel 2.11).

Görsel 2.11 Manchester’dan bir görünüm
Görsel 2.11 Manchester’dan bir görünüm

Maden şehirleri, önemli yer altı kaynaklarına bağlı olarak gelişen şehirlerdir. Essen (Esın), Kerkük, Kiruna (İsveç) ve Pittsburg (Rusya) bu şehirlere örnek verilebilir.

Turizm şehirleri, doğal ve beşerî turizm varlıklarının bulunması sayesinde gelişen şehirlerdir. Miami, Venedik, Barcelona, Roma, Dubai ve Singapur turizm şehirlerine örnek verilebilir (Görsel 2.12).

Görsel 2.12 Venedik şehrinden bir görünüm
Görsel 2.12 Venedik şehrinden bir görünüm

Kültürel şehirler; bilim, sanat ve eğitim gibi çeşitli kültürel faaliyetlerin ön planda olduğu şehirlerdir. Oxford, Cambridge, Pricenton (ABD) ve Salamanca (İspanya) kültür şehirlerine örnek verilebilir.

Görsel 2.13 Hong Kong şehrinden bir görünüm
Görsel 2.13 Hong Kong şehrinden bir görünüm

Ticaret şehirleri, genellikle ulaşım hatlarının geliştiği ve ticari faaliyetlerin yoğunlaştığı şehirlerdir. New York, Hong Kong, Shangay, Paris, Londra ve Tokyo ticaret şehirlerine örnek verilebilir (Görsel 2.13).

asya

Yorum yapın