Duyum Nedir? Algı Nedir?

Öğrenirken ve düşünürken kullandığımız bilgiyi dış dünyadan alırız. Bu bilgiyi duyum ve algı olmak üzere iki düzeyde işleriz.

Duyum; bir ışığın parlaklığı, çayın sıcaklığı veya elimiz yandığında duyduğumuz acı gibi daha basit yaşantıları içerir. Günlük yaşamımızda duyumlarımızı sürekli olarak yorumlar, anlamlı hâle getiririz. Duyu organlarının beyne ilettikleri duyumlar basittir. Oysa algılama, geçmiş öğrenme ve deneyimlerimizin de işin içine girdiği son derece karmaşık, bilinçli bir süreçtir.

Algılama anında beyin, bireyin içinde bulunduğu durumdan beklentilerini, geçmiş yaşantılarını, diğer duyu organlarından gelen başka duyumları, toplumsal ve kültürel etkenleri hesaba katar. Görüldüğü gibi algılama olayı beyinde meydana gelir ama algılamanın olması için duyu organından gelen etkiler beyne ulaşmalıdır.

O hâlde, duyumlar başlı başına bir yaşantı olmayıp bir yaşantının, yani algılamanın meydana gelmesini sağlayan fizyolojik oluşumlardır. Örneğin derste dikkatiniz dağıldığında öğretmeninizin sesi duyum düzeyinde kalır. Bilinçli olan, algılama ve anlamlandırma aşamasına geçemez. Böyle bir durumda derste olup olmamanızın önemi yoktur. Duyduklarınızı anlamaz ve başarısız olursunuz.

Yorum yapın