Dil, nesne ve olayların simgelerinden oluşan yapay bir sistemdir. Bu sistem, insanlar arasında iletişimi sağlar.
Dildeki kelimeler, insanlar tarafından türetilmiş simgelerdir. İnsanlar, hem simgelere birer anlam vermişler hem de onu kendi aralarında iletişim kurmak için kullanmışlardır. Çoğunlukla varlıkların karşılığı olan sözlü ve yazılı semboller aracılığıyla düşünülür. Bu durumda insanlar, kendi kendileriyle konuşur gibidirler.
Dil olmadan da düşünmek mümkündür. Çünkü dil varken bile düşünmelerin bir bölümü dille olmaz. Rüya, imgeleme gibi düşünme türlerinde imgelerden yararlanılır. Ancak düşünmede dil ve dilsel beceriler çok önemlidir. Akıl yürütme, bilimsel ya da felsefi çalışma yapma gibi üst düzey düşünmelerde dil mutlaka gereklidir.
Dil, problem çözmede de önemli rol oynar. Problemin iyi ifade edilip ortaya konması ve doğru anlaşılması çözüm yollarının bulunmasını kolaylaştırır. Bu da dille olanaklıdır.
Dille düşünme etkileşimi karşılıklıdır. Yalnız dil düşünme üzerinde değil, düşünme de dil üzerinde etkilidir. Düşünme, dilin doğru ve güzel kullanılmasını sağlar. Eğer düşünme olmasaydı dil de olmazdı.
İnsan düşünen yegâne varlıktır ve düşünme genellikle dil ile olur.
Aristo, düşünme için “Konuşma, zihnî hayatın şekillendirilmesidir.” demişti. Usçu felsefe ise dili, daha önceden var olan düşünceleri ifade etmek için bir araç olarak görmüştür. Alman filozofu Heidegger, “Dil,düşüncenin evidir.” der. Descartes “Düşünüyorum, o hâlde varım.” demiştir. Çünkü insan kendini ve varoluşunu ancak diliyle anlar.
Düşünme, olaylar ve varlıklar arasında bir bağ kurmadır. İnsan, konuşabilen tek varlık olduğu için düşünebilen tek varlık da yine insandır. Düşünme “sesli bir konuşma”, varlık ve kavramlar arasında bir ilişki kurma demektir. Varlık ve hareketleri düşünce âlemine dil taşır. Bu yüzden genel olarak düşünce olmadan dil olmaz ama dil olmadan da düşünce olabilir diyebiliriz.
Düşünce soyut bir kavramdır, onu yalnızca dil ile dışarı vurup belli bir şekle büründürmek mümkündür. Dil, bu yüzden düşüncenin kalıbıdır ve soyut kavramları ancak dil ile somutlaştırabiliriz. Dil, bir taraftan düşünce sonucu meydana gelirken bizzat kendisi de düşünceyi oluşturmaktadır. “Dilsiz düşünce, sadece birtakım varlıkların zihnimizde canlandırılması tarzında olur ki bu son derece kısıtlı şekillere, varlığa bağlı ve görebileceğimiz dünya ile sınırlı bir düşünceden ibaret kalır.”