Biyosfer ve İnsan Etkisi

Kendisi de biyosferin bir parçası olan insan, biyosferi oluşturan diğer canlı unsurlar üzerinde önemli değişiklikler gerçekleştirmektedir.

Biyosferi oluşturan litosfer, atmosfer ve hidrosferde var olan canlılar insan yaşamı ve faaliyetlerinden büyük oranda etkilenmektedir. Doğal bitki ve hayvan toplulukları üzerinde insanın gerçekleştirdiği değişimler oldukça eskiye dayanır.

Görsel 4.17 Bitki örtüsü üzerinde insanın gerçekleştirdiği etkiler doğal sistemler için büyük risk oluşturmaktadır. (Brezilya)
Görsel 4.17 Bitki örtüsü üzerinde insanın gerçekleştirdiği etkiler doğal sistemler için büyük risk oluşturmaktadır. (Brezilya)

Yeryüzündeki bitki örtüsü üzerinde insanın gerçekleştirdiği etkiler doğal türleri yok etmek, doğal yapıyı bozmak ve bitki türlerini yerküre etrafında yeniden dağıtmak şeklindedir (Görsel 4.17).

Ormanların ateş yoluyla ya da kesilerek ortadan kaldırılması insanların uzun süredir çevre üzerinde yaptıkları değişimlere örnektir. Örneğin tropikal yağmur ormanları yakın zamana kadar Orta Amerika’nın üçte ikisini kaplarken günümüzde büyük oranda yok edilmiş hâldedir. Tropikal yağmur ormanlarının bu şekilde tahrip edilmesi birçok canlı türünün yok olma riskini de beraberinde getirmektedir.

Bitki örtüsü için geçerli olan yok olma nedenlerinin büyük kısmı yaban hayvanları için de geçerlidir. Küresel ölçekte, son iki bin yılda 110 memeli türü yok olmuştur. İnsan faaliyetleri doğrudan ya da dolaylı olarak canlı çeşitliliğinin azalmasında en önemli etkendir.

İnsanın biyosfer üzerindeki etkisinin en önemli unsurlarından birini de hayvanların ehlileştirilmesi oluşturmaktadır (Görsel 4.18).

Görsel 4.18 Hayvanların ehlileştirilmesi hayvan türlerini birçok açıdan etkilemiştir.
Görsel 4.18 Hayvanların ehlileştirilmesi hayvan türlerini birçok açıdan etkilemiştir.

İnsanın ehlileştirdiği hayvanların sayısı oldukça fazladır. Binlerce yıldır süregelen bu durum hayvan türleri arasında birçok bakımdan farklı değişime neden olmaktadır.

Doğal Ortamda İnsan Etkisiyle Meydana Gelen Değişimler ve Sonuçları

>>Atmosfer ve İnsan Etkisi

>>Hidrosfer ve İnsan Etkisi

>>Litosfer ve İnsan Etkisi

>>Biyosfer ve İnsan Etkisi

Yorum yapın