Canlıların doğal ortamlar içerisinde yaşadığı küre olan biyosfer (canlılar küresi); litosfer, atmosfer ve hidrosfer ile etkileşim hâlindedir (Görsel 1.1). Canlıların yaşadığı biyosferin sınırları, diğer doğal ortamlar gibi kesin değildir.
Karalarda yaşayan canlılar, atmosferde 6500 metre yüksekliğe kadar yaşama imkânı bulabilmektedir. Bu seviyeden sonra ise atmosfer basıncının, sıcaklığın ve oksijen miktarının düşmesi gibi nedenler, canlıların yaşamasını zorlaştırır.
Hidrosferde derinlik artışına bağlı olarak oksijen azalır, sıcaklık değerleri düşer ve su basıncı yükselir. Dolayısıyla denizlerde bu koşulların görüldüğü alanlar, canlı yaşamı için çok uygun değildir. Biyoçeşitliliğin fazla olduğu alanlar, genellikle ışığın ulaşabildiği 200 metre derinliğe kadar olan kısımlar ile sığ denizlerdir.
Bitkiler, litosferin üst kısmını oluşturan toprak tabakasına tutunarak yaşamlarını devam ettirirken bazı hayvan türlerinin de bu toprak örtüsü içinde yaşadığı görülebilmektedir. Canlıların bir kısmı ise litosfer, atmosfer ve hidrosfer arasında sürekli yer değiştirmektedir.
Biyoçeşitlilik, bir bölgedeki çeşitli özelliklere sahip bitki ve hayvan türleri ile mikroorganizmaların sayısını ve bu canlıların birbirleriyle olan ilişkilerini ifade etmektedir. Çeşitli bitki ve hayvan türlerinin yaşadığı dünyada kıtaların ve bölgelerin biyoçeşitliliği aynı değildir.
Bu farklılığa iklim, bitki örtüsü, yeryüzü şekilleri ve toprak ile su kaynaklarının aynı olmaması neden olmuştur. Genel olarak sıcak ve nemli iklim bölgelerinden, kurak ve soğuk iklim bölgelerine geçildikçe biyoçeşitlilik azalmaktadır.
Nemli ve sıcak olan ekvatoral iklim bölgesi, dünyadaki canlı çeşitliliğinin önemli bir kısmını oluştururken (Görsel 1.2) kurak olan çöl iklimiyle soğuk olan kutup ikliminde ise canlı çeşitliliği azdır. Mevsimlik sıcaklık değişiminin az olduğu Ekvator çevresindeki denizler, özellikle de mercan resifleri, tür çeşitliliğinin fazla olduğu alanlardır.
>> Yağmur Ormanları ve Biyoçeşitlilik (Okumak için tıklayın)