Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda imzalanan antlaşmalar nelerdir? Özellikleri Nelerdir?
| Antlaşmalar ve İmzalayan Ülkeler | Antlaşmaların Özellikleri |
| Brest-Litowsk (Brest Litovsk) Antlaşması (3 Mart 1918) Sovyet Rusya ve İttifak Devletleri | • Sovyetler Birliği, İtilaf Devletlerinden ayrılarak savaştan çekildi. Antlaşmaya göre Ruslar; Polonya, Litvanya ve Estonya’dan çekilecek, • Ukrayna’nın bağımsızlığını tanıyacak, • Kars, Ardahan ve Batum’u Osmanlı Devleti’ne geri verecek ve Doğu Anadolu Bölgesi’nden çekilecekti. • Ancak İtilaf Devletleri Birinci Dünya Savaşı’nın sonunda bu antlaşmayı tanımadıklarını açıkladılar. |
| Versailles (Versay) Antlaşması (28 Haziran 1919) Almanya ve İtilaf Devletleri | • Alsas-Loren Bölgesi Fransa’ya verildi. • Almanya’nın elinde bulunan sömürgeler İtilaf Devletleri arasında paylaşıldı. • Almanya’ya ait toprakların bir bölümü yeniden kurulan Polonya’ya verildi. • Almanya’ya ekonomik, siyasal ve askerî kısıtlamalar getirildi. • Almanya’nın Avusturya ile birliktelik oluşturması yasaklandı. |
| Saint Germen (Sen Jermen) Antlaşması (10 Eylül 1919) Avusturya ve İtilaf Devletleri | • Avusturya-Macaristan İmparatorluğu parçalandı. • Macaristan ayrı bir devlet hâline geldi. Çekoslovakya ve Yugoslavya adı ile iki yeni devlet kuruldu. • Yeni kurulan Polonya’ya toprak verildi. • Ekonomik, siyasal ve askerî alanda kısıtlamalar getirildi. |
| Neuilly (Nöyyi) Antlaşması (27 Kasım 1919) Bulgaristan ve İtilaf Devletleri | • Makedonya toprakları Yugoslavya’ya verildi. • Batı Trakya toprakları Yunanistan’a bırakıldı. • Siyasal, ekonomik ve askerî alanda kısıtlamalara gidildi. |
| Trianon (Triyanon) Antlaşması (4 Haziran 1920) Macaristan ve İtilaf Devletleri | • Macaristan topraklarının büyük bir bölümü Çekoslovakya, Romanya ve Yugoslavya’ya verildi. • Siyasal, askerî ve ekonomik kısıtlamalar getirildi. • Macaristan’ın Avusturya ile birleşmesi yasaklandı. |
| Sevres (Sevr) Antlaşması (10 Ağustos 1920) Osmanlı Devleti ve İtilaf Devletleri | • Güneydoğu Anadolu, Çukurova ve Suriye toprakları Fransa’ya verildi. • Arabistan ve Irak toprakları İngiltere’ye bırakıldı. • Güneybatı Anadolu toprakları İtalyanlara verildi. • Doğu Trakya ve Batı Anadolu Bölgesi Yunanistan’a verildi. • On İki Ada, İtalya’ya; Ege Denizi’ndeki diğer adalar Yunanistan’ın egemenliğine verildi. • Kapitülasyonların yeniden uygulanması kararlaştırıldı. • İstanbul ve Boğazlar, İtilaf Devletlerinin yönetimine bırakıldı. • Doğu (Ermeni) ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde (Kürt) iki yeni devletin kurulması kararlaştırıldı. • Osmanlı ordusu terhis edilecek, sayısı sınırlandırılacak ve silahlarına el konulacaktı. |
