Beylikler Sanatı | Beylikler Dönemi Mimarisinde Süsleme

Beylikler Döneminde de tıpkı Türkiye Selçuklularında olduğu gibi süslemede taş ana malzeme olarak yerini korumuştur.

Bu dönemde taş kabartma, renkli taş ve kakma da mimari eserlerin dış cephe süslemelerinde, portallerinde, pencere alınlıklarında, sütun başlıklarında ve mihraplarında yaşamayı sürdürmektedir.

Mermer ve geometrik motifleriyle olanca sedeliği içinde yansıtıldığı Beylikler Döneminde son cemaat yeri, minber ve pencerelerde görülmektedir.

Beylikler Dönemi taş işçiliğinin en güzel örnekleri Mi las Firuz Bey, Bursa Hüdavendigar), Aksaray Ulu Camileri (Resim 02.62) ile Niğde Hüdavent Hatun Kümbeti ve Divriği Darüşşifası’nda görülmektedir.

Resim. 02.62 Aksaray Ulu Camisi

Alçı süslemeleri ile gözleri üzerinde toplayan eserler arasında Sivrihisar Ulu Camisi Ankara Ahi Elvan Molla Büyük, camileri ilk sırada yer almaktadır.

Selçuklularla başlayıp Beylikler Dönemi’nde de sürdürülen ahşap işçiliği Beyşehir Eşrefoğlu ve Afyon Ulu camilerindeki gibi kimi önemli yapılarda ahşap kirişli düz tavan kullanılmıştır. Beyşehir Eşrefoğlu Camisi ahşap ayaklı camilerin benzersiz örneklerinden biridir. (Resim 02.63 )

Resim. 02.63: Beyşehir Eşrefoğlu Camisi, iç görünüm

Beylikler Dönemi’nde mimarlıkta kapı pencere kanatları, pencere kafesi, sanduka, dolap kapağı, korkuluk, saçak, tavan, kiriş, konsol gibi yapı öğelerini ahşap bezeme alanları olarak değerlendirilmiştir. İç mekanları süsleyen mihrap, minber gibi yerlerde çoğunlukla ahşap kullanılmıştır. Ankara Aslanhane Camisi minberinde arabesk oymalar yer almaktadır. Kayseri Ulu Camisi minber kapısı rozetleri ahşaptandır. Afyon Ulu Camisi, Beyşehir Eşrefoğlu Camisi gibi ahşap destekli camilerde sütun başlıkları, konsol ve kirişler kırmızı, koyu mavi, sarı ve altın yaldız renklerinde boyanmıştır.

Beyşehir Gölü kıyısındaki Kubadabad Sarayı kazılarında çok sayıda insan ve hayvan figürlü çini bulunmuştur.

Selçuk İsa bey Camisi, Karaman Hatuniye Medresesi, Konya Hasbey Darülhüffazı ve Antalya Yivli Minare Camisi’nde, Hasankeyf Zeynel Mırza Türbesi’nde çini mozaik süslemeler göz alıcıdır.

Bunların dışında dönemin dini mimari eserlerinin portal ve pencereleri hayvan figürleri, çiçekli kûfi yazılar, bitki ve geometrik desenlerle süslenmiştir.

Yorum yapın