Besinlerin Emilimi Nasıl Olmaktadır?

Sindirim kanalında sindirilmiş besinlerin mukozadaki epitel hücreleri tarafından alınarak kana veya lenfe verilmesine emilim denilir. Besin maddelerinin emiliminin büyük çoğunluğu ince bağırsakta gerçekleşir.

Midede henüz sindirim tamamlanmadığı ve emilim yüzeyi yeterince büyük olmadığı için emilim azdır. Yağda çözünen ilaçlar ve alkol gibi bazı maddeler mideden emilir. Emilimin önemli kısmı ince bağırsakta ger­çekleşir. Emilim yüzey alanı, ince bağırsaktaki villus ve mikrovilluslar sayesinde çok arttığı için besin emilimi, ince bağırsaktan dolaşım sistemine doğru etkin bir şekilde gerçekleşir.

Glikoz, fruktoz, galaktoz ve amino asitler, kısa zincirli yağ asitleri, B ve C vitaminleri, su ve mineraller ince bağırsak epitelinden kılcal kan damarına geçer. Bu geçiş hem pasif taşımayla hem de aktif taşımayla gerçek­leşir. Bu maddeler, yemek yedikten bir süre sonra ince bağırsakta yüksek konsantrasyondadır. Bu nedenle kolaylaştırılmış difüzyonla kana geçer. İnce bağırsak yüzeyindeki kılcallardan toplardamara ve oradan da kapı toplardamarına geçip karaciğere taşınır.

Karaciğer, kapı toplardamarındaki kanla gelen besin maddelerinin birçoğunu birbirine dönüştürebilir. Bu nedenle karaciğeri terk eden kandaki besin maddelerinin oranı, kapı toplardamarındaki kandakinden farklı olabilir. Karaciğerden karaciğer toplardamarıyla alt ana toplardamara oradan da kalbe gelir ve bunlar vücuda pompalanır.

Geçiş sadece pasif olarak devam etseydi iki tarafta bu maddelerin konsantrasyonu eşitlenince madde transferi sona ererdi. Bu maddelerin bir kısmı da kalın bağırsaktan atılırdı. Aktif taşımanın olması besin maddelerinin hemen hepsinin kana geçişini garantiler.

Kan Kılcalları ile Taşınan Besinlerin İzlediği Yol
Kan Kılcalları ile Taşınan Besinlerin İzlediği Yol

Yağların sindirimi sonucu oluşan yağ asidi ve gliserol bağırsak epitel hücrelerine difüzyonla geçer. İnce bağırsaktan emilen yağ asitleri ve gliserol, emilimden sonra burada birleştirilerek yağa dönüştürülür. Yağlar kolesterol ve özel proteinlerle sarılıp şilomikrona dönüşür. Yağlar, suda çözünemediği hâlde şilomikronlar, suda çözünebilir özelliktedir. Şilomikronlar, bu bölgede bulunan lenf kılcallarına girer.

Lenf Kılcalları ile Taşınan Besinlerin İzlediği Yol
Lenf Kılcalları ile Taşınan Besinlerin İzlediği Yol

Buradan sırasıyla ka­rın bölgesi lenf toplardamarlarının toplandığı peke sarnıcına, ana lenf damarlarından göğüs kanalına, bura­dan sol köprücük altı toplardamarına bağlanır ve kan dolaşımına geçer. Ayrıca A, D, E, K vitaminleri, su ve mineraller de bu yolla taşınır. Sindirilmiş besinlerin kana karışımı aşağıdaki görselde verilmiştir.

Sindirilmiş besinlerin kana karışımı
Sindirilmiş besinlerin kana karışımı

———————— o ————————

Yorum yapın