Bakterilerin Biyolojik ve Ekonomik Açıdan Önemi

Bakterilerin zararlı olanları olduğu gibi bizim sağlığımız ve çevre sağlığı için yararlı olanları da vardır.

Atık su arıtımında bazı bakteriler kullanılır. Bu sular içine karıştırılan bakteriler, çamur içinde bulunan atıkları parçalayıp suyun tekrar kullanıma sunulmasını sağlar. (Görsel 3.18)

Görsel 3.18 Atık su arıtma tesisi
Görsel 3.18 Atık su arıtma tesisi

Bakterilerin bazıları çevresel atıkların yok edilmesinde kullanılır. Bu bakteriler ağır petrol türevi olan birçok atığı parçalamaktadır. Bu olaya biyoremidasyon denir. (Görsel 3.19)

Görsel 3.19 Suların arıtılmasında bakterilerden yararlanılır.
Görsel 3.19 Suların arıtılmasında bakterilerden yararlanılır.

Bazı bakteriler doğada ölmüş bitki ve hayvanları ayrıştırarak canlı yapısındaki bileşenlerin tekrar toprağa dönüşünü sağlar. Yani toprağın verimini artırır. Ayrıca doğadaki madde döngüsünün devamlılığını sağlar.

Bazı bakteriler baklagil köklerinde yaşar. Havanın serbest azotunu yakalayıp bitkilerin kullanabileceği forma dönüştürür. (Görsel 3.20)

Görsel 3.20 Baklagil kökündeki azot bağlayıcı bakteri kümeleri
Görsel 3.20 Baklagil kökündeki azot bağlayıcı bakteri kümeleri

Bilim insanları, biyoteknolojik yöntemlerle hastalık yapıcı bazı bakterilerin çoğalma yeteneklerini yok ederek aşı hazırlar. Bakterilerin bu şekilde vücuda verilmesi, bakterinin üremesini engeller. Aşılar, insanların hastalıklara karşı bağışıklık kazanmasında kullanılır.

Hastalık yapıcı bazı bakterilerin at, koyun, tavşan gibi hayvanlara enjekte edilmesiyle bakteriye karşı antikor üretilmesi sağlanır. Bu hayvanların kanından elde edilen antikorlar hastalıkların tedavisinde kullanılır. Örneğin, bu yolla üretilen anti tetanoz serumu, tetanoz hastalığının tedavisinde kullanılır.

Yoğurt, peynir, turşu gibi besinlerin hazırlanmasında bakterilerden yararlanılır.

Antibiyotikler, bakterilerin farklı yapıları üzerinde etkilidir. Örneğin, penisilin antibiyotiği, bazı bakteri türlerinin hücre duvarının oluşmasını engelleyip çoğalmalarını önlerken insan hücrelerine zarar vermez.

Bazı bakteri türlerinin dış zarları ilaç geçişine izin vermediği için bu türler, antibiyotiklere karşı daha dirençlidir. Hastalıkların tedavisinde boğaz, kan ve idrar kültürü istenmesi, hastalığa neden olan mikroorganizmaya uygun en etkili antibiyotiği belirlemek içindir.

Yorum yapın