Atatürk’ün ölümü komşumuz Suriye’de geniş yankılar uyandırmıştır. Şam’da yayımlanan Elkabes gazetesi Atatürk’ün ölümünü şu haberle okuyucularına duyurmuştur:
“Türk vatanının yapıcısı, Türk şevket ve azametinin haliki; insaniyetin en büyük hadimi Atatürk’ün ölümü ile Türk milletinin duyduğu kedere Suriyeliler bütün kalpleriyle iştirak ederler. Kardeş milletin uğradığı bu acı karşısında bizim en büyük tesellimiz büyük dâhinin çizdiği yolu takip etmektir.” (Prof. Dr. Hamza Eroğlu, Atatürk Hayatı ve Üstün Kişiliği, s. 308.)
Yunanistan’da yayımlanan Tipos gazetesi 12 Kasım 1938 tarinde Atatürk’ün ölümü ile ilgili aşağıdaki sözleri okuyucularına aktarmıştır:
“Atatürk’ün Türkiye’de yaptığını hiçbir tarafta hiçbir kimse yapmadı. Ne Cavour (Kavur) ne Cromwel (Kramvol) ne de Washington (Vaşingtın)… Atatürk’ün bulduğunu hiç kimse bulmadı ve Atatürk’ün yaptığını da hiç kimse yapmadı. İlham ettiği kimselere ve kendi prensiplerine göre yarattığı yeni kuşak, onun eserine devam edecektir.” (Mehmet Işık, Her Yönüyle Atatürk, s. 223.) (Düzenlenmiştir.)
ABD’li General Mc Arthur (Mek Artur), Atatürk’ün ölümü üzerine aşağıdaki demeci vermiştir:
“Asker-devlet adamı, çağımızın en büyük liderlerinden biri idi. Türkiye’nin en ileri memleketleri arasında hak ettiği yeri almasını sağlamıştır. Keza o, Türklere, bir milletin büyüklüğünün temel taşını teşkil eden, kendine güvenme ve dayanma duygusunu vermiştir.” (Mehmet Işık, Her Yönüyle Atatürk, s. 214-215.)
İngiltere’de Mustafa Kemal’e karşı savaşmış olan İngiliz Eski Muharipler Derneği mensuplarının gönderdikleri mesajı okuyalım.
“… Gelibolu’da (Çanakkale’de) ve Filistin’de kendisine karşı savaşmış olan bizler, onu büyük bir asker, asil bir düşman olarak ve savaştan sonraki yakın yıllarda Türk milletinin barış ve refah yolunda gelişmesi için onun harcadığı büyük çabaları ebediyen hatırlayacağız.” (Prof. Dr. Yücel Özkaya,Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Hayatı, s. 627.)
Belçika eski Ankara Büyükelçisi Dervimon, Atatürk’ün ölümü ile ilgili şunları söylemiştir:
“Ben Ankara’da iken daima güneşe bakardım. Fakat güneşi ufukta değil, Çankaya’da görürdüm. Çünkü asıl güneş Çankaya’daki Atatürk denilen güneşti. Atatürk’ün ölümü yalnız Türkiye için değil, bütün dünya için büyük bir kayıptır.” (Avni Altıner, Her Yönüyle Atatürk, s. 683.)
İngiltere Başbakanı Winston Churchill 1938 yılında Atatürk’ün ölümü üzerine şu sözleri söylemiştir:
“Savaşta Türkiye’yi kurtaran, savaştan sonra da Türk ulusunu yeniden dirilten Atatürk’ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de en büyük kayıptır.” (M. Orhan Bayrak, Atatürk ve Atatürk, s. 316.)
Rusya’da yayımlanan İzvestia gazetesi Atatürk’ün ölümü üzerine aşağıdaki satırları yazmıştır:
“İsmi yeni Türkiye’nin bütün millî kurtuluş hareketine bağlı olan Kemal Atatürk’ün vefatı Türk milleti için büyük bir kayıptır. Türkiye’nin bütün samimi dostları bu yüksek adamın ve devrimizin şayanı dikkat şahsiyetinin ölümünden derin bir surette elem duymaktadır. (M. Orhan Bayrak, Atatürk ve Atatürk, s. 326.)
Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatından sonra 18 Kasım günü Hindistan’da “Kemal Günü” ilan edildi. Müslümanlara ait iş yerleri ile birlikte okullar ve devlet daireleri Atatürk’ün ölümü nedeniyle tatil edildi. Sadece Müslümanlar değil Hindular da Türklerin bu acı gününde yas tuttular. Hindistan’ın birçok kentinde belediye meclisleri Türk milletinin üzüntülerini paylaşan mesajlar yayımladılar ve Atatürk için dua ettiler.
Dünyada yayımlanan gazetelerin büyük bir bölümü Atatürk’ün hayatı ve yaptığı çalışmaları aylarca süren yazılarla okuyucularına duyurdular. Özellikle Fransa, İngiltere, İtalya, Yunanistan, Macaristan, Almanya, İsveç ve Bulgaristan’da çıkan gazetelerin büyük çoğunluğu Mustafa Kemal’in ölümü ile ilgili yazılar yazdılar. Dünyanın çeşitli ülkelerinde yayımlanan gazetelerin Atatürk’ü haber yapmaları, onun bütün dünya tarafından ne kadar çok sevildiğinin ve takdir edildiğinin bir göstergesidir.
DÜNYA BASININDA ATATÜRK’ÜN ÖLÜMÜ
