Antep’i işgal eden Fransızlar, Ermenilerden oluşan askerî birlikler ve polis teşkilatı oluşturdular.
Daha sonra Akyol Camisi’nde kadın ve çocuk ayırmadan bütün sivil halka baskı ve zulüm uygulamaya başladılar. Tüm bu gelişmeler üzerine Antep halkı da Maraş ve Urfa kentlerinde olduğu gibi Fransızlara karşı büyük bir direniş hareketi başlattı.
Önce Anadolu ve Rumeli Müdafaayıhukuk Cemiyetinin bir şubesinin açılması ve halkın yardımıyla Kuvayımilliye teşkilatının kurulması sağlandı. Üsteğmen Mehmet Sait “Şahin” takma adıyla Kuvayımilliye Komutanlığına atandı.
Şahin Bey, kısa sürede Antep halkını örgütleyerek “Semt Teşkilatı” adı verilen 27 bölge oluşturdu. Antep’i işgal eden Fransız ordusuna yardım için gelen yeni Fransız askerleri Araplar Köyü’nü yağmalamaya başladılar.
Bunun üzerine Türkler karşı saldırıya geçerek Fransız birliklerini yenilgiye uğrattı. Daha sonra Şahin Bey, emrindeki askerlerle Antep-Kilis kara yolunu denetim altına aldı. Bu yol güzergâhındaki Fransız ordusu etkisiz hâle getirildi. Bu durum karşısında çok sayıda Fransız askeri geri dönmek zorunda kaldı. Kuvayımilliye yöneticileri ise Fransızlara bir nota verdiler.
Ermenilerin Antep’i terk etmelerini, Antep kentinin yönetimine Fransızların karışmamasını, ayrıca yeni asker getirmemesini ve Antep’te güvenliği sağlamak için Türk askerlerinin şehre girmesine izin verilmesini talep ettiler. Fransızlar derhâl bu notayı reddederek 1920 yılının Mart ayında Antep’e büyük bir saldırı düzenlediler.
Maraş, Antep
Şahin Bey ve emrindeki Kuvayımilliyeciler, Antep-Kilis kara yolu üzerinde kahramanca savaştılar. Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı’nda olağanüstü kahramanlıklar gösteren Şahin Bey, Antep’te tek başına kalıncaya kadar savaşı sürdürdü ve sonunda kendisi de şehit oldu.
Bu gelişme üzerine Mustafa Kemal’in emriyle Kılıç Ali Bey’in Antep’te görevlendirilmesinden sonra direniş daha da güçlendi. Ancak dışarıdan yardım alamayan Antep halkı, Fransızlara 1921 yılına kadar direndi. Bu direnişi önlemek isteyen Fransızlar, kenti kuşatıp Antep halkını aç ve susuz bırakarak teslim olmaya zorladılar.
Antep halkı buna rağmen kenti on bir ay boyunca kahramanca savundu. Fakat kentin dört bir yandan kuşatılmış olmasından dolayı daha fazla dayanamayan Antepliler, teslim olmak zorunda kaldılar. Fransızlar, Antep’e ancak 9 Şubat 1921 yılında girebildiler. Tarihte eşine az rastlanan bu vatan savunmasından dolayı Türkiye Büyük Millet Meclisi, Antep’e “Gazi” unvanı verdi (6 Şubat 1921). Böylece kahraman kentimizin adı “Gaziantep” oldu.
Batı Cephesi’nde kahraman Mehmetçik’in Sakarya Meydan Savaşı’nı kazanması, Fransızların askerî politikalarını bütünüyle değiştirmesini sağladı. Güney Cephesi’ndeki savaş Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmetinin Fransa ile imzaladığı Ankara Antlaşması ile sona erdi (20 Ekim 1921). Güney Cephesi’nin kapanması ile buradaki birlikler ve silahlar, Batı Cephesi’ne gönderildi.