1960’da Yeniden Canlanan Türkiye-Rusya İlişkileri – Türkiye Rusya İthalat İhracat Ürünleri, Mavi Akım Doğan Gaz Projesi

1960’lardan itibaren Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında ekonomik ilişkiler yeniden canlandı.

Türkiye, SSCB’nin dağılmasından sonra da Rusya Federasyonu ile bu yönde ilişkilerini sürdürdü. Ancak Rusya Federasyonu, Türkiye’nin Sovyetler Birliği’nden ayrılan Türk Cumhuriyetleri ile yakınlaşmasını önlemeye çalıştı.

Bu nedenle ekonomik temele dayanan ilişkilerde zaman zaman gerilimler de yaşandı. Diğer yandan Hazar Denizi çevresindeki enerji kaynaklarının pazarlanması konusunda da iki taraf arasında yaşanan rekabet ön plana çıktı. Bütün bu olumsuzluklara karşın iki devlet arasında siyasi ve ticari ilişkiler artarak sürmektedir.

Aralarında Rusya Federasyonu ve Türkiye’nin de olduğu birçok ülkenin katılımı ile temelleri 1992’de atılan Karadeniz Ekonomik İş Birliği Teşkilatı (KEİ) 1998’de tüzel kişiliğe kavuştu. 2014 TÜİK verilerine göre Rusya, %10,4 olan toplam ithalatındaki payıyla Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülkedir.

1960'da Yeniden Canlanan Türkiye-Rusya İlişkileri,  Türkiye Rusya İthalat İhracat Ürünleri
Petrol ve doğal gaz boru hatları

Yine 2014 TÜİK verilerine göre Rusya %3,8 olan toplam ihracatındaki payıyla Almanya, Irak, İngiltere, İtalya, Fransa ve ABD’den sonra Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı yedinci ülkedir. Türkiye Rusya’dan başta doğal gaz, petrol ve petrol ürünleri olmak üzere kömür, demir-çelik ithal etmektedir.

Türkiye’nin Rusya’ya ihraç ettiği başlıca ürünler ise tekstil ürünleri, sebze-meyve ve otomobildir. Türk inşaat firmaları Rusya’dan ihaleler almaktadır. Türk müteahhitleri günümüze kadar Rusya’da toplam 1191 projeyi gerçekleştirmişlerdir.

Rusya’nın Türkiye’deki yatırımları da 2010’da 7 milyar doları aşmıştır. Ayrıca 2014’te 4,4 milyonu geçen Rusya vatandaşı, turist olarak Türkiye’ye gelmiştir. Bu sayı 2014’te Türkiye’ye gelen toplam turist sayısının %12,16’dır. Ruslar, ülkemize gelen turist sayısında Almanlardan sonra ikinci sıradadır.

1960'da Yeniden Canlanan Türkiye-Rusya İlişkileri,  Türkiye Rusya İthalat İhracat Ürünleri
Dünyada Kanıtlanmış Hidrokarbon Rezervleri

Tablo 5.3’te görüldüğü gibi Rusya ve Hazar çevresi önemli doğal gaz kaynağına sahiptir. Rusya ile Türkiye arasındaki bir diğer önemli ilişki ise 1997’de antlaşması yapılan 2005’te tamamlanan “Mavi Akım” projesidir. Bu projeyle Rus doğal gazı Karadeniz’den Samsun’a ulaşmış ve Türkiye bu hat üzerinden Rusya’dan en çok doğal gaz alan ikinci ülke durumuna gelmiştir.

Yorum yapın